Υπάρχουν πλεον σοβαρές ενδείξεις μιας, κατά βάση, “καιροσκοπικής” ρωσικής πολιτικής στην Συρία – ιδιαίτερη μάλιστα σ’ ότι αφορά τις ρωσο-τουρκικές σχέσεις.

Πράγματι, η διάσωση του καθεστώτος Άσαντ αποτέλεσε τον κυρίαρχο κίνητρο της ρωσικής παρουσίας – όπως άλλωστε αυτό διαφαίνεται από την σταθερή υποστήριξη στην ανακατάληψη της Αν. Γιούτα (υποστήριξη που αναλαμβάνει το ρίσκο μιας αεροπορικής τουλάχιστον αντιπαράθεσης ΗΠΑ-Ρωσίας με πρόσχημα τα χημικά) με στόχο την ενίσχυση της διαπραγματευτικής θέσης για την αποτροπή της καταγγελλόμενης de facto “διχοτόμησης” της Συρίας σε “ανατολική” και “δυτική”.

Η προτεραιότητα στην Αν. Γιούτα, και όχι στον Ιμπλίμπ και Αφρίν, λαμβάνει υπόψη δύο ενδεχόμενες ρήξεις: το ρήγμα στις αμερικανο-κουρδικές σχέσεις υπέρ της Τουρκίας και το ρήγμα στις αμερικανο-τουρκικές σχέσεις που συντηρεί (διαπραγματευόμενος πάντα) ο Ερντογκάν χρησιμοποιώντας την ανάγκη να στηριχθεί στον ρωσικό παράγοντα για την προώθηση του στο Αφρίν και ευρύτερα στην βορειο-δυτική Συρία. Προώθηση που, εφόσον οριστικοποιηθεί, μπορεί να χρησιμοποιήσει τελικά ως διαπραγματευτικό χαρτί στις σχέσεις του τόσο με τις ΗΠΑ όσο και με την Ρωσία.

Γιατί είναι μάλλον πιθανό ακόμη κι αν “φύγει” η Ρωσία από την Συρία, η Τουρκία να θέλει να μείνει για πάντα στα νέα “κατεχόμενα”, που για την περίσταση θα “βαπτιστούν” ζώνες ασφάλειας απέναντι σε κάθε λογής “τρομοκράτη”.

Ωστόσο, είναι εξαιρετικά αμφισβητήσιμο αν αυτές οι ενδεχόμενες ρήξεις θα … «βγουν» στον Πούτιν στο «ολισθηρό» πεδίο του συριακού εμφυλίου. Γιατί μπορεί τα ρωσικά αντίμετρα στην τουρκική κατάρριψη του ρωσικού αεροπλάνου να ανάγκασαν τον Ερντογκάν να πάει «γονατιστός» στην Μόσχα και να πρόσφεραν μια συγκυριακή ευκαιρία να «πάρει» ο Πούτιν αυτά που ήθελε, δηλ. αφ’ ενός να δείξει ότι η Μόσχα είναι «αφεντικό» στην Συρία (και όχι η  Άγκυρα) και αφ’ έτερου να προωθήσει ταχύτατα τον αγωγό «Turkish stream”. Αλλά και οι δύο αυτές ενδεχόμενες ρήξεις δεν αποτελούν απόδειξη για μια «μονιμότερη» αλλαγή του διεθνούς προσανατολισμού της  Τουρκίας.

Το “τεχνητό” αυτό διακύβευμα του διεθνούς προσανατολισμού της Άγκυρας αποτελεί προφανώς ένα αφελές «δόλωμα» στα θολά νερά του τουρκικού παζαριού με κάθε ενδιαφερόμενο, ρώσο ή αμερικανό. «Δόλωμα» στο οποίο ήδη (σκόπιμα ή μη) «τσιμπούν» και οι δύο αυτές πλευρές (με το Ισραήλ και το Ιράν σε θέση αναμονής) για να δώσουν στην Άγκυρα το ρωσικό ελεύθερο στο Αφρίν, τους S-400 κ.α. ή τις αμερικανικές υποχωρήσεις σε βάρος των «αναλώσιμων» Κούρδων στον Μαντίζ, τον επιτηρούμενο από την Άγκυρα αφοπλισμό τους κ.α.

Η Ρωσία δίνοντας στην Άγκυρα παραχωρήσεις στην βορειο-δυτική Συρία και ειδικά στο Αφρίν ουσιαστικά προσφέρει εδαφικά και στρατιωτικά «τετελεσμένα» που η Μόσχα θα τα βρει μπροστά της, ενδεχομένως και πρίν ο «Turkish stream” φτάσει στην Πόλή και πολύ περισσότερο στα σύνορα της Τουρκίας με την Ελλάδα ή τη Βουλγαρία (μια υπόμνηση για αυτούς που φαίνεται να ξεχνούν το ανανεομένο βουλγαρικό ενδιαφέρον για τις ροές ρωσικού φυσικού αερίου προς ΕΕ – ενδιαφέρον ευθέως ανταγωνιστικό για τον ξεχασμένο  “Greek stream” και φυσικά για τον υποθαλάσσιο “Ποσειδώνα”, πρακτικά δηλαδή για τα ενδιαφέροντα Ελλάδας και Ιταλίας). Ίσως ο ελιγμός του «γονυπετούς» Ερντογκάν να αποδειχθεί ευφυέστερος της στρατηγικής Πούτιν, όταν  ο τελευταίος θα δει την μεγαλειώδη «κωλοτούμπα» της Άγκυρας στο Συριακό, εγκαταλείποντας την «δήθεν» (;) προσέγγιση της με Ρωσία και Ιράν και επανακάμπτοντας (με καλύτερους φυσικά όρους) στο παραδοσιακό στρατόπεδο  ΗΠΑ και Ισραήλ.

Αν δεν είναι «καιροσκοπική» η ρωσική πολιτική στην Συρία με σκοπό να καταλήξει εκεί που ήταν ανέκαθεν, δηλ. σε έναν απλό ναύσταθμο στο Ταρτούς και αυτό υπό την αίρεση της έκβασης του συριακού εμφυλίου, τότε τέτοιας έκτασης παραχωρήσεις στην Άγκυρα θα ήταν αδιανόητες.

Αν η Ρωσία ήλθε για να μείνει στην Συρία και να καταστεί «μεσανατολικός παράγοντας» εξελίξεων, τότε δεν φτάνει η σύσφιξη των ρωσο-ιρανικών σχέσεων, που μέσω της ιρανικής επιρροής στους, αναγκαίους για την σταθερότητα στο Ιράκ,  Σιϊτες κρατά σε σχετική ισορροπία την επιρροή της στον Περσικό κόλπο.  Απαιτείται ένας έγκαιρος ρωσικός περιορισμός των τουρκικών προωθήσεων στην βορειο-δυτική Συρία, όπως από την άλλη πλευρά απαιτείται ένας αμερικανικός περιορισμός της Άγκυρας στην ανατολική Συρία.

Η Τουρκία, ή οποιαδήποτε μικρή δύναμη, μπορεί να καταστεί «περιφερειακή δύναμη» μόνο με την ανοχή ή ενθάρρυνση των Μεγάλων Δυνάμεων που δρουν στην περιοχή. Αυτό το γνωρίζει άριστα ο επιτήδειος Ερντογκάν «παίζοντας»  το χαρτί του τουρκικού «επάθλου» μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ.

Αλλά φαίνεται εξαιρετικά περίεργο για τον Πούτιν να μην βλέπει ότι ο κυοφορούμενος συστηματικά νέος «ψυχρός πόλεμος» της “Δύσης” κατά της Ρωσίας δεν μπορεί παρά να αποτελεί  το βασικό μοχλό πίεσης προς τον Ερντογκάν να «αδειάσει» (με ανταλλάγματα) την όποια «προσέγγιση» του με την Μόσχα.