Ακόμη μία επέτειος του Πολυτεχνείου και ακόμη μία βαβέλ επιχειρημάτων και αντεπιχειρημάτων. Στα κοινωνικά δίκτυα, στον ηλεκτρονικό Τύπο παντού.

Αίσθηση προκάλεσε η παρέμβαση του Κ. Λαλιώτη, του κάποτε επιλεγόμενου και “θείου βρέφους”, στην παρουσίαση του νέου βιβλίου του Μ. Ανδρουλάκη. Είχε την τόλμη να παραδεχτεί πως η γενιά του Πολυτεχνείου “καταδυνάστευσε” τις επόμενες γενιές, να επαινέσει τους “ανώνυμους”, όσους δηλαδή δεν αντάλλαξαν τη δράση τους με κερέκλες.

Γυρνάει στα γεγονότα αυτά καθαυτά η κουβέντα, η σοβαρή προσέγγιση, που δε γίνεται κατανοητή από όλους. Η αναθεωρητική άποψη πάει περίπατο, έπαιξε κάποια χρόνια, αλλά είναι πολλά τα “αν”.

Όντως πάσχει η σύνδεση του Πολυτεχνείου με την τραγωδία της Κύπρου. Προφανώς στο κλίμα ψυχρού πολέμου και με τους δύο πόλους να συναγωνίζονται για σφαίρες επιρροής, η μοίρα της Μεγαλονήσου κάτω από τις τότε συνθήκες ήταν περίπου προδιαγεγραμμένη, ήταν μια κατάσταση που ωρίμαζε σιγά -σιγά. Οι ευθύνες του εθνικού Κέντρου δεδομένες, οι ευθύνες των Κυπρίων ομοίως.

Δεν υπάρχει σοβαρός άνθρωπος που να μη θεωρεί τη χούντα αμερικανικής εμπνεύσεως και εκτέλεσης. Ο εκδημοκρατισμός του καθεστώτος θα περνούσε άρα πρώτα από την άλλη άκρη του Ατλαντικού.

Έχει λοιπόν μια ιδιαίτερη αξία να μένει κανείς στα γεγονότα,  στην κατάληψη, στους ελεύθερους σκοπευτές, στους νεκρούς, στην εισβολή του Στρατού, στους αστυνομικούς που έριχναν ξύλο ανελέητο, που έτρεχαν μετά και στα Νοσοκομεία να συνεχίσουν το θεάρεστο έργο τους.

Κοντά στο μισό αιώνα μετά, το Πολυτεχνείο μπήκε σε πολλά καλούπια: ιδιοποίησης, οικειοποίησης, μύθου, άρνησης, διαστρέβλωσης, τα πάντα όλα.

Εννοείται όμως πως ως γεγονός, ως κατεξοχήν οριακή κατάσταση, υπερβαίνει τη συγκυρία, αλλά και την κάθε μικροκομματική σκοπιμότητα.

Είναι άλλωστε οι τελευταίες μέρες που έβρεχε στην Αθήνα σφαίρες.

Και αυτό το λένε όλοι όσοι ζούσαν πριν 49 χρόνια στην Αθήνα. Αριστεροί, δεξιοί, κεντρώοι, όλοι τα ίδια έζησαν, στην ίδια πόλη κατοικούσαν.

Και όλο το σύστημα, κυρίως το πολιτικό, οφείλει να διασφαλίσει πως θα είναι και οι τελευταίες.

Πως δε θα επανέλθουν μέρες που το οποιοδήποτε καθεστώς θα κάνει τέτοια χρήση ωμής βίας.

Αυτό τουλάχιστον στη Δημοκρατία της Μεταπολίτευσης, αν εξαιρέσει κανείς θλιβερά γεγονότα με θύματα τον Καλτεζά και τον Γρηγορόπουλο επετεύχθη σε μεγάλο βαθμό.

Δεν είναι δεδομένο. Ποτέ δεν ήταν.