- emo.gr
- Επιστήμη
- Το συναισθηματικό «φορτίο» των φροντιστών ασθενών με άνοια
Της Δρ Τέσσας Χριστοδούλου PhD, Κλινικής Ψυχολόγου- Νευροψυχολόγου
Η νόσος Alzheimer’s αποτελεί την πιο συχνά εμφανιζόμενη μορφή άνοιας, νευροεκφυλιστικής φύσης. Κατά την εξέλιξή της ο ασθενής γίνεται ολοένα και πιο εξαρτημένος από τον φροντιστή καθώς χάνει την λειτουργικότητά του ακόμα και για την ικανοποίηση των βασικών αναγκών του. Η προοδευτική αναπηρία, στην οποία οδηγείται ο ασθενής κάνει την φροντίδα επιτακτική και χρόνια εφόσον δεν υπάρχει προσδοκία αποκατάστασης ή θεραπείας. Έτσι η σχέση γίνεται άνιση, λείπει η αμοιβαιότητα, το «δούναι και λαβείν» και αυξάνεται το στρες. Λόγω της νοητικής έκπτωσης, της έλλειψης επικοινωνίας και της αλλαγής στην προσωπικότητα, ο φροντιστής αισθάνεται πολλές φορές μεγαλύτερη επιβάρυνση παρά ότι προσφέρει βοήθεια.
Η επιβάρυνση χαρακτηρίζεται από τις συνεχείς δυσκολίες που προκύπτουν λόγω των συμπεριφορικών αλλαγών, της έλλειψης ανεξαρτησίας αλλά και από ψυχολογικά, οικονομικά προβλήματα τα οποία εμφανίζονται όταν ο ασθενής παραμένει στο σπίτι. Σε πολλές περιπτώσεις η φαρμακοθεραπεία δεν μπορεί να ελέγξει όλες τις συνέπειες των συμπτωμάτων κάτι το οποίο οδηγεί σε εντάσεις και αντιδράσεις. Χωρίζεται σε υποκειμενική και αντικειμενική. Στην πρώτη περίπτωση σχετίζεται με την αντίληψη του φροντιστή, τα συναισθήματά του απέναντι στην κατάσταση που βιώνει και τις επιπτώσεις της φροντίδας κυρίως λόγω των νοητικών προβλημάτων των ασθενών. Η αντικειμενική περιλαμβάνει τους παράγοντες που αλλάζουν την καθημερινή ρουτίνα της οικογένειας όπως οι ρόλοι, τα οικονομικά, οι σχέσεις και η υγεία που μπορεί να διαταραχθούν λόγω της νέας πραγματικότητας.
Το θεωρητικό μοντέλο του στρες σε χρόνιες παθήσεις υποστηρίζει ότι ο φροντιστής σύμφωνα με τον τρόπο διαχείρισης και επίλυσης προβλημάτων που έχει αναπτύξει, των εμπειριών και της αντίληψής του θα αξιολογήσει την κατάσταση χαρακτηρίζοντάς την ως πολύ ή λιγότερο στρεσσογόνα. Κατόπιν θα εξετάσει την δυνατότητά του να ανταπεξέλθει και να αντιμετωπίσει την κατάσταση, κάτι το οποίο εξαρτάται από την ύπαρξη στήριξης και πόρων.
Αν και στα πρώιμα στάδια των ανοϊκών συνδρόμων οι φροντιστές είναι ικανοί να επιλύουν σε μεγάλο βαθμό τα προβλήματα που προκύπτουν, μετά το 2ο ή 3ο στάδιο συνήθως δεν μπορούν να ρυθμίσουν τα συναισθήματά τους και να διαχειριστούν αποτελεσματικά το στρες ή τις αλλαγές. Διακρίνονται δύο κατηγορίες φροντιστών: αυτοί που αποδέχονται το πρόβλημα και αναζητούν βοήθεια, πληροφόρηση και υποστήριξη, οι φροντιστές που δεν εκφράζονται, θεωρώντας ότι πρέπει να ανταποκριθούν μόνοι τους ή με ευχολόγια.
Συμπερασματικά, είναι βασικό οι φροντιστές να υιοθετούν ενεργητική μορφή διαχείρισης, να αναζητούν πληροφορίες, κοινωνικά δίκτυα αλλά και στρατηγικές που θα διευκολύνουν την αλληλεπίδραση με τον ασθενή. Στα πλαίσια μίας ολιστικής προσπάθειας διαχείρισης της άνοιας, οι φροντιστές ενθαρρύνονται από τα πρώιμα στάδια ακόμα να ενημερωθούν για όλες τις δυνατότητες που παρέχει η επιστήμη: φαρμακοθεραπεία, διατροφή, φυσική δραστηριότητα, νοητική ενδυνάμωση και ψυχολογική υποστήριξη που συμβάλλουν στην ποιότητα ζωής των ασθενών και μειώνουν τα συμπτώματα, διευκολύνοντας και την δική τους θέση.
-
Πολυτεχνείο: Πολιτικές τελετουργίες ή το τραπέζι του Ινδιάνου
1 εβδομάδα ΠΡΙΝ -
Κράτα σημειώσεις πως κερδάνε εκλογές, άχαστε
3 εβδομάδες ΠΡΙΝ -
Προφήτες της καταστροφής, σπεκουλαδόροι της συμφοράς
3 εβδομάδες ΠΡΙΝ -
Οι Τόρις είναι συντηρητικοί, όχι τραμπικοί ρατσιστές
3 εβδομάδες ΠΡΙΝ -
Τελικά έκανε παρέλαση ή όχι ο Αλόνσο;
4 εβδομάδες ΠΡΙΝ