Η δημογραφία μπορεί να μην καθορίζει, προς το παρόν,  το γεωπολιτικό παιχνίδι, αλλά σταδιακά κινείται σε βάρος του αναπτυγμένου κόσμου.

Μια από τις σημαντικότερες συνέπειες του  παγκόσμιου δημογραφικού προβλήματος, αποτελεί η εμφάνιση ενός μεταναστευτικού ρεύματος νέου τύπου, δηλαδή από τις πληθυσμιακά υπερχειλίζουσες αλλά πτωχές οικονομικά χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου, προς τις δημογραφικά γηράσκουσες αλλά ανθηρές οικονομικά αναπτυγμένες χώρες. Εκατομμύρια μετανάστες ζουν μακριά από τις χώρες προέλευσής τους. Πριν από λίγα μόλις χρόνια μια τέτοια πληθυσμιακή μετακίνηση θα μπορούσε να θεωρηθεί αδιανόητη.

Οι δημογραφικές μεταβολές τείνουν να μεταβάλλουν τη γεωπολιτική ισχύ πολλών κρατών, ιδιαίτερα των ανεπτυγμένων που γερνούν ταχύτερα. Αυτή η αυξανόμενη δημογραφική αδυναμία τους, θα υπονομεύσει την ικανότητά τους να αναλάβουν ένα μέρος του βάρους της παγκόσμιας ασφάλειας.

Το παγκόσμιο δημογραφικό πρόβλημα αποτυπώνεται σε  δύο μέτωπα: το ένα, ενός κόσμου που η πληθυσμιακή επέκτασή του τον ωθεί στη διεκδίκηση ενός ολοένα και μεγαλύτερου μέρους της παγκόσμιας ανάπτυξης, στην οποία όμως η συμμετοχή του αναλογικά, όταν δε μειώνεται, παραμένει στάσιμη, και το άλλο, ενός κόσμου που τα τεχνικοοικονομικά του επιτεύγματα του επιτρέπουν καταρχάς να ατενίζει με αισιοδοξία το μέλλον, αλλά η δημογραφική του γήρανση τον γεμίζει ταυτόχρονα με αγωνία για την εξέλιξή του.

Η Ελλάδα προοδευτικά μεταβλήθηκε από χώρα εξόδου σε χώρα εισόδου μεταναστών. Η πραγματική διάσταση των μεταναστευτικών ροών είναι δύσκολο να υπολογιστεί, διότι η συντριπτική πλειονότητα είναι παράνομα εισερχόμενοι μετανάστες.

Tο μεταναστευτικό πρόβλημα όμως που αρχικά υποεκτιμήθηκε επειδή διευκόλυνε την οικονομική ανάπτυξη οξύνθηκε προς κάθε κατεύθυνση εμπλέκοντας στην διαχείριση του από θέματα εθνικής ασφαλείας και τρομοκρατίας μέχρι και εθνικής αλλοίωσης του χαρακτήρα του τοπικού πληθυσμού. Η ελληνική υπογεννητικότητα σε συνδυασμό με την παράνομη κυρίως μετανάστευση, μεγαλώνουν τη διάσταση του δημογραφικού προβλήματος.

Η έλλειψη κεντρικού σχεδιασμού για την καταγραφή επιτήρηση και τρόπου διαχείρισης όλων αυτών των ανθρώπων που συρρέουν επί είκοσι και πλέον χρόνια δημιούργησε ένα οξύτατο πολιτικό και κοινωνικό πρόβλημα του οποίου η διαχείριση παραμένει εξαιρετικά δύσκολη καθόσον πλέον τόσο η εθνική όσο και η ευρωπαϊκή νομοθεσία αδυνατούν να το επιλύσουν συνολικά. Επιπλέον η εφαρμογή της  συνθήκης Δουβλίνο ΙΙ και οι κανόνες περί πολιτικών προσφύγων  και ασύλου που καθιστούν εξαιρετικά δύσκολη την απέλαση και επαναπατρισμό των μεταναστών – παρανόμων ή μη – λόγω πλήθους αδυναμιών, περιπλέκουν επιπλέον την κατάσταση.

Συνοψίζοντας, η  χώρα μας αντιμετωπίζει τρεις μεγάλες δημογραφικές προκλήσεις: την άνιση κατανομή του πληθυσμού στο χώρο, τη «διαχείριση» της δημογραφικής της γήρανσης και τέλος την «διαχείριση» των μεταναστευτικών ρευμάτων.

Γιώργος  Μολύβης