- emo.gr
- Επιστήμη
- Η Οδήγηση στην Τρίτη Ηλικία
Της Δρ Τέσσας Χριστοδούλου, PhD, Κλινικής Ψυχολόγου- Νευροψυχολόγου
Η Τρίτη Ηλικία σχετίζεται με πολλαπλή παθολογία και νοσηρότητα. Αν και τα περισσότερα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν αντιμετωπίζονται επαρκώς με φαρμακευτική αγωγή, ωστόσο ο ηλικιωμένος συνεχίζει να εμφανίζει μειωμένη λειτουργικότητα και δεξιότητες απέναντι σε δραστηριότητες του παρελθόντος. Ίσως η πλέον χαρακτηριστική είναι η οδήγηση.
Το γήρας επιφέρει σημαντικές αλλαγές στη σωματική, νοητική και πνευματική κατάσταση των ανθρώπων. Είναι δύσκολο κάποιος να αποδεχτεί ότι θα σταματήσει μια λειτουργία του, επειδή ακριβώς ο οργανισμός του δεν του το επιτρέπει λόγω ηλικίας.
Η οδήγηση για πολλούς είναι συνώνυμο της αυτοπεποίθησης και της ανεξαρτησίας. Ένας ηλικιωμένος με την οδήγηση αισθάνεται ικανός να μετακινείται οπουδήποτε χωρίς να αποτελεί «βάρος». Η παράταση της οδήγησης ενισχύει το αίσθημα της προσφοράς και μειώνει την ανημποριά ή την ανάγκη φροντίδας. Όταν ο ηλικιωμένος συνεχίζει να οδηγεί δε δημιουργεί σχέσεις εξάρτησης και συχνά νιώθει αυτάρκεια.
Παρά το γεγονός όμως ότι οι πολλοί ηλικιωμένοι παραμένουν οξυδερκείς, ωστόσο ο εγκέφαλος επηρεάζεται σημαντικά και χρειάζεται περισσότερος χρόνος επεξεργασίας των πληροφοριών. Επίσης η χρήση πολλών φαρμάκων για την αντιμετώπιση προβλημάτων που μπορεί να εμφανιστούν επηρεάζουν την προσοχή, την αντίληψη, προκαλούν ζαλάδα και επιφέρουν ψυχοκινητική επιβράδυνση.
Ως σύνθετη ικανότητα, η οδήγηση επηρεάζεται σημαντικά από τις νοητικές διεργασίες που φθίνουν και νευροεκφυλίζονται λόγω γήρατος. Απαραίτητη για την ασφάλεια των επιβατών και των υπολοίπων κρίνεται η διατήρηση ακέραιων εκτελεστικών λειτουργιών του οδηγού. Οι συγκεκριμένες νοητικές ικανότητες, ελέγχουν και οργανώνουν σημαντικές διεργασίες όπως η συγκέντρωση και η προσοχή, η ταχύτητα αντίδρασης, η επεξεργασία της πληροφορίας, ο οπτικό-κινητικός συντονισμός και η ευελιξία.
Αν και η οδήγηση αποτελεί μία αυτοματοποιημένη, μαθημένη διαδικασία, εν παύει να παραμένει μία σύνθετη δραστηριότητα. Αυτό σημαίνει ότι το άτομο πρέπει να εκτιμήσει σωστά τις αποστάσεις, να έχει εστιασμένη προσοχή και αυξημένη ψυχοκινητική ταχύτητα αντίδρασης για ενδεχόμενο πρόβλημα που μπορεί να προκύψει.
Η Νευροψυχολογική Αξιολόγηση, εξετάζει τις νοητικές διεργασίες για την πρόβλεψη επίδοσης της οδήγησης. Θα πρέπει επίσης να δίνεται έμφαση στις νευρολογικές (πιθανό ανοϊκό σύνδρομο, εγκεφαλικό επεισόδιο), παθολογικές (αρτηριακή υπέρταση, καρδιαγγειακά προβλήματα, σακχαρώδης διαβήτης) και αισθητηριακές (ακοής & όρασης) παθήσεις ,σε συνδυασμό με τα φάρμακα που απαιτούνται. Ένας δάσκαλος οδήγησης μπορεί επίσης να βοηθήσει στο να εντοπιστούν πιθανά προβλήματα που μπορεί να απαιτούν την διακοπή της οδήγησης.
Ορισμένα σημεία τα οποία δείχνουν μειωμένη ικανότητα ασφαλούς οδήγησης είναι τα μικροατυχήματα ή η απερίσκεπτη οδήγηση, η έλλειψη συγκέντρωσης στην καθημερινότητα, δυσκολίες στην όραση, έλλειψη προσανατολισμού, αρνητική συμπεριφορά άλλων οδηγών στο δρόμο καθώς και τα αρνητικά σχόλια οικείων για την ποιότητα της οδήγησης.
Υ.Γ. Σε εφαρμογή θα τεθεί από το Νοέμβριο ο νέος τρόπος αναθεώρησης των αδειών οδήγησης, κυρίως για ηλικιωμένους άνω των 80 ετών και για άτομα με αναπηρία.
-
Πολυτεχνείο: Πολιτικές τελετουργίες ή το τραπέζι του Ινδιάνου
1 εβδομάδα ΠΡΙΝ -
Κράτα σημειώσεις πως κερδάνε εκλογές, άχαστε
3 εβδομάδες ΠΡΙΝ -
Προφήτες της καταστροφής, σπεκουλαδόροι της συμφοράς
3 εβδομάδες ΠΡΙΝ -
Οι Τόρις είναι συντηρητικοί, όχι τραμπικοί ρατσιστές
3 εβδομάδες ΠΡΙΝ -
Τελικά έκανε παρέλαση ή όχι ο Αλόνσο;
4 εβδομάδες ΠΡΙΝ