Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη (Από την έντυπη έκδοση της Ναυτεμπορικής)

«Το δημοψήφισμα έδειξε το κοινωνικό και πολιτιστικό χάσμα μεταξύ του Λονδίνου και της βρετανικής περιφέρειας. Μια κοσμοπολίτικη και κοινωνική-φιλελεύθερη Βρετανία επλήγη από μια πιο συντηρητική πλευρά και πολύ ανήσυχη για τη μετανάστευση», είχε δηλώσει ο πολιτικός αναλυτής Τζον Κέρτις στο BBC, σχολιάζοντας τα αποτελέσματα του θερινού δημοψηφίσματος για το Brexit.

Στις φθινοπωρινές κάλπες στις ΗΠΑ, η Κλίντον κέρδισε τον Τραμπ κατά 6 μονάδες σε μητροπολιτικές περιοχές, αλλά ο Τραμπ κέρδισε τη συνυποψήφιά του κατά 27 μονάδες ανάμεσα στους ψηφοφόρους που ζουν σε μη μητροπολιτικές περιοχές.

Στο εαρινό δημοψήφισμα στην Τουρκία, ο Ερντογάν έχασε τις μεγάλες πόλεις, αλλά κέρδισε εκεί που κερδίζει εδώ και 15 χρόνια, στην Ανατολία. Ήδη από το 2013, το Spiegel σημείωνε ότι οι διαδηλώσεις και αντιδιαδηλώσεις για την καταστροφή δένδρων στο πάρκο Γκεζί «φέρνουν στην επιφάνεια τα δύο βασικά ρεύματα της τουρκικής κοινωνίας. Από τη μια πλευρά είναι το προοδευτικό, αστικό, φιλοευρωπαϊκό ρεύμα κι από την άλλη το συντηρητικό, αγροτικό κίνημα που επηρεάζεται από το Ισλάμ.

Είναι οι “λευκοί Τούρκοι” (beyaz turkler) των πόλεων και οι “μαύροι Τούρκοι” (kara turkler) της υπαίθρου. Και οι δύο αύξησαν την επιρροή τους τα δέκα τελευταία χρόνια. Ενώ το κατά κεφαλήν εισόδημα των Τούρκων αυξήθηκε κατά 150%, η χώρα έγινε ταυτόχρονα πιο κοσμοπολίτικη και πιο θρησκευτική, πιο προοδευτική και πιο συντηρητική, πιο αστική και πιο επαρχιακή.

Η αυτοπεποίθηση που έδειξε η αντιπολίτευση στο πάρκο Γκεζί συγκρούεται με την αυτοπεποίθηση… των Τούρκων που αγνοήθηκαν για χρόνια από το κεμαλικό κατεστημένο, και δηλώνουν ότι επιτέλους βρίσκονται στην εξουσία».

Άλλες χώρες, άλλες συνθήκες, άλλα διλήμματα, άλλα προβλήματα, μα διαγράφεται μια τάση και μια κοινωνική στάση. Οι (μητρο)πόλεις δεν νιώθουν πολύ καλά με της ενδοχώρας τις αντιστάσεις. Ο γεωγραφικός και δημογραφικός διαχωρισμός γίνεται πολιτιστικός και ξαναμπαίνει στο πολιτικό παιχνίδι την εποχή που οι «μικροί», οι λιγότερο μορφωμένοι, οι πιο εσωστρεφείς, οι άνθρωποι των «κάστρων» παίρνουν τη ρεβάνς από τους ανθρώπους των άστρων.