Του Αντώνη Καρακούση

Ότι το κλίμα στην οικονομία έχει ξεφύγει από τον κύκλο της απόλυτης καταστροφής το αντιλαμβάνονται λίγο-πολύ όλοι. Οι μεγάλες αγωνίες έχουν περάσει και οι πολλές αμφισβητήσεις μοιάζουν ελεγχόμενες.

Ουδείς σήμερα μιλάει για έξοδο από το ευρώ, ούτε ανησυχεί σφόδρα για τις καταθέσεις του, παρά τη διατήρηση επί μακρόν των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων.

Η χώρα δείχνει να έχει συμφιλιωθεί και προσαρμοσθεί με τις μεγάλες συνέπειες της κρίσης, οι πολίτες εξοικονομούν απ’ όπου μπορούν, το καταναλωτικό πρότυπο έχει αλλάξει και οι προσανατολισμοί επίσης.

Δεν αναμένουν πολλά από το κράτος, αντιθέτως υπολογίζουν περισσότερο από ποτέ στην ιδιωτική πρωτοβουλία και οι περισσότεροι αναζητούν προσωπικές διεξόδους ή προτιμούν μικρές συλλογικές προσπάθειες ελεγχόμενου κόστους και χαμηλής επισφάλειας.

Ωστόσο δεν έχουν τις απαιτούμενες  βοήθειες, οι τράπεζες είναι ζόμπι, δεν χρηματοδοτούν παρά διεκδικούν τα χρέη και οι ίδιοι δεν διαθέτουν τους απαιτούμενους πόρους για το οποιοδήποτε νέο ξεκίνημα.

Όλα μαζί συντηρούν μια ατελείωτη αλυσίδα φθοράς, που υπονομεύει τα πάντα, και αυτή ακόμη την κολοβή σταθεροποίηση, που χωρίς τους απίθανους φόρους δεν θα υπήρχε ούτε αυτή.

Οι πανύψηλοι φόροι εν τω μεταξύ, συνδυαζόμενοι με τις υψηλές ασφαλιστικές εισφορές, αποθαρρύνουν, αν δεν αποτρέπουν τις όποιες επενδύσεις. Με αποτέλεσμα οι προσδοκίες να είναι στο ναδίρ και η εμπιστοσύνη για την πολιτική στα Τάρταρα.

Η ανάκαμψη γενικώς αργεί, φαντάζει ασταθής και μη δυνάμενη να καλύψει το βάρος των οκτώ χρόνων ύφεσης και γενικής υποχώρησης.

Το αδιέξοδο είναι προφανές. Για να επανέλθει πραγματικά η Ελλάδα, θα πρέπει επί δέκα συνεχή χρόνια να κινείται με υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, οι οποίοι βεβαίως ούτε διατάσσονται ούτε επιβάλλονται.

Για να υπάρξουν, χρειάζεται η επικράτηση μιας γενναίας μεταρρυθμιστικής ατζέντας που θα περιλαμβάνει μείωση φόρων και εισφορών, αλλά ταυτόχρονα και δραστική καταπολέμηση της σπατάλης, έλεγχο των κρατικών δαπανών και εκείνων του ασφαλιστικού συστήματος, διεύρυνση της φορολογικής βάσης, χτύπημα της φοροδιαφυγής χωρίς έλεος και, βεβαίως, αναδιάρθρωση του χρέους και εξυγίανση των τραπεζών, ώστε η χώρα να καταστεί και πάλι χρηματοδοτήσιμη και επενδύσιμη.

Ο πρόεδρος της Eurobank και επικεφαλής της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών Ν. Καραμούζης πρότεινε όλες οι συναλλαγές και οι πληρωμές των επιχειρήσεων να γίνονται μόνο με ηλεκτρονικά μέσα, όπως και οι αμοιβές και οι ασφαλιστικές εισφορές να καταβάλλονται υποχρεωτικά μέσω τραπεζών. Με άλλα λόγια, έπειτα από μια μεταβατική περίοδο να μπει τέλος στη χρήση μετρητών από όλες τις επιχειρήσεις.

Όλα τα παραπάνω βεβαίως απαιτούν πολιτικό προσωπικό προετοιμασμένο για συγκρούσεις, έτοιμο για όλα και ιδιαιτέρως για να χάσει.

Μοιάζει ουτοπικό βεβαίως, αλλά χωρίς πολιτικούς έτοιμους να θυσιαστούν δεν υπάρχει διέξοδος για τη χώρα. Αυτή είναι η πικρή αλήθεια.