Ράτκο Μλάντιτς: ήρωας ή “χασάπης”; Το ερώτημα θα παραμείνει δίχως οριστική απάντηση. Όπως σε κάθε πόλεμο ο ήρωας του ενός είναι ο σφαγέας του άλλου.

Ένοχο για γενοκτονία και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας έκρινε τον αρχηγό των σερβικών δυνάμεων της Βοσνίας, Ράτκο Μλάντιτς, το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία και καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη.

Οι βασικές κατηγορίες αφορούν τη γενοκτονία στη Σρεμπρένιτσα, την πολιορκία και τον βομβαρδισμό του Σαράγιεβου την περίοδο 1992-95, τις εθνικές εκκαθαρίσεις με εξολόθρευση μουσουλμάνων και Κροατών και την αιχμαλωσία κυανόκρανων του ΟΗΕ.

Ο Μλάντιτς υπήρξε μέλος μίας “κοινής εγκληματικής επιχείρησης” που είχε ως σκοπό τη δίωξη των μη Σέρβων στη Βοσνία, έκρινε το δικαστήριο.

Ο Ράτκο Μλάντιτς είχε την πρόθεση της εξόντωσης του μουσουλμανικού πληθυσμού της Σρεμπρένιτσα και συνέβαλε σημαντικά στη γενοκτονία στη Σρεμπρένιτσα με τις σφαγές του 1995. Ο Μλάντιτς “συνέβαλε αποφασιστικά” στα εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν στη Σρεμπρένιτσα, αναφέρεται στην απόφαση του Δεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου.

Ο Ράτκο Μλάντιτς είχε ρόλο – κλειδί στα εγκλήματα πολέμου στο Σαράγεβο και διηύθυνε “προσωπικά” την επιχείρηση βομβαρδισμού της πρωτεύουσας της Βοσνίας, σύμφωνα με την απόφαση.

Ράτκο Μλάντιτς κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης της απόφασης από τον πρόεδρο του δικαστηρίου, Αλφόνς Όρι, ζήτησε μικρή διακοπή, αίτημα που έγινε αποδεκτό. Όταν, ωστόσο, επέστρεψε στην αίθουσα, ο συνήγορός του ζήτησε αυτή τη φορά διακοπή της διαδικασίας ισχυριζόμενος ότι η αρτηριακή πίεση του πελάτη του, που του μετρήθηκε κατά τη διάρκεια του διαλείμματος, ήταν υψηλή και υπήρχε κίνδυνος να καταρρεύσει. Το δικαστήριο απέρριψε, ως αβάσιμο, το αίτημα και τότε ο Μλάντιτς σηκώθηκε και άρχισε να φωνάζει “Ψέματα, ψέματα, όλα είναι ψέματα”. Ο πρόεδρος του δικαστηρίου διέταξε την απομάκρυνσή του και συνέχισε την ανάγνωση της απόφασης.

Το πρώτο κατηγορητήριο κατά του Μλάντιτς απαγγέλθηκε στις 26 Ιουλίου του 1995 και διευρύνθηκε τον Νοέμβριο του ίδιου έτους. Για περίπου 16 χρόνια περίπου διέφευγε της σύλληψης. Στις 26 Μαΐου του 2011 ο Ράτκο Μλάντιτς συνελήφθη στο χωριό Λαζάρεβο στη βορειοανατολική Σερβία και στις 31 Μαΐου εκδόθηκε στο δικαστήριο της Χάγης. Η δίκη του ξεκίνησε τον Μάιο του 2012.

“Βαρυσήμαντη νίκη για τη Δικαιοσύνη” αποτελεί η απόφαση του δικαστηρίου για τον Ράτκο Μλάντιτς “την επιτομή του κακού”, σύμφωνα με τον Υπατο Αρμοστή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ Ζέιντ Ράαντ αλ Χουσέιν.

Η δικαστική απόφαση αποτελεί προειδοποίηση για όσους διαπράττουν τέτοια εγκλήματα ότι “δεν θα γλιτώσουν τη δικαιοσύνη, όσο ισχυροί και να είναι, όσο χρόνο και αν χρειασθεί”.

Ο Πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς, σχολιάζοντας την καταδίκη του Ράτκο Μλάντιτς από το δικαστήριο της Χάγης, κάλεσε τους πολίτες της Σερβίας “να μην σκύβουν το κεφάλι και πνίγονται στα δάκρυα αλλά να κοιτούν το μέλλον και πως θα εξασφαλίσουν την ειρήνη και τη σταθερότητα για τις επόμενες γενιές”. Ο Αλ. Βούτσιτς, αν και απέφυγε ευθέως να σχολιάσει την απόφαση του δικαστηρίου, τόνισε ότι τα θύματα των Σέρβων δεν αντιμετωπίζονται με τον ίδιο σεβασμό όπως τα θύματα των άλλων εθνικών κοινοτήτων.

“Πρέπει να αφήσουμε το παρελθόν πίσω μας και να κοιτάξουμε το μέλλον” σχολίασε η πρωθυπουργός της Σερβίας, Άνα Μπέρναμπιτς.