Η Ψυχογενής Ανορεξία είναι μία διαταραχή αυτο-επιβαλλόμενης ασιτίας που σχετίζεται με τον έλεγχο του βάρους, επηρεάζοντας παράλληλα την σωματική και ψυχική υγεία.

Η διαταραχή είναι πιο κοινή στις γυναίκες και εκδηλώνεται με: πολύ λεπτή σιλουέτα, διαστρεβλωμένη εικόνα σώματος (βάρους/ σχήματος), Δείκτης Μάζας Σώματος < 17, συνεχής ενασχόληση με το φαγητό, αποφυγή λήψης τροφής, αφυδάτωση, διαταραχές περιόδου ή αμηνόρροια, ξηρότητα δέρματος, υπόταση, αδυναμία, αναιμία, διαταραχές ηλεκτρολυτών, δυσκοιλιότητα, αύξηση κορτιζόλης, βραδυκαρδία κ.α.

Η Ψυχογενής Ανορεξία έχει μέχρι και 25% θνησιμότητα καθώς οι ασθενείς δεν αποδέχονται το πρόβλημα και σε αρκετές περιπτώσεις καθυστερούν να λάβουν θεραπεία. Συχνά απαραίτητη είναι και η νοσηλεία για την αποκατάσταση των προβλημάτων που προκύπτουν λόγω της στέρησης.

Ο όρος είναι συχνά παραπλανητικός καθώς η όρεξη πλήττεται σε μετέπειτα στάδια. Χωρίζεται

-Στον περιοριστικό τύπο όπου παρατηρείται μείωση λήψης τροφής και

– στον υπερφαγικό/ καθαρτικό όπου γίνεται χρήση αντισταθμιστικών μεθόδων όπως προκλητός εμετός, καθαρτικά και εξαντλητική άσκηση. Το άτομο συχνά ακολουθεί «τελετουργίες» ασκώντας έλεγχο στο εύρος, την ποσότητα και ποιότητα τροφής.

Τα αίτια δεν είναι απόλυτα γνωστά αλλά εμπλέκεται η συμμετοχή και η αλληλεπίδραση βιολογικών, γενετικών, ψυχολογικών και κοινωνικών παραγόντων.

Στις οικογένειες των ασθενών παρατηρείται μία διαστρεβλωμένη αντίληψη απέναντι στο φαγητό, υποτίμηση και δυσκολία επικοινωνίας μεταξύ των μελών, υπερβολικές απαιτήσεις, έντονο ενδιαφέρον και αξιολόγηση με βάση την εικόνα του σώματος, τελειοθηρία και απόλυτος τρόπος σκέψης.

Το άτομο μπορεί να δυσκολεύεται να διαχωρίσει το αίσθημα της πείνας και της ευχαρίστησης με αποτέλεσμα η υπερφαγία και η στέρηση να διεγείρουν με προβληματικό τρόπο το ‘σύστημα επιβράβευσης’ του εγκεφάλου. Αυτή η διέγερση στις διαταραχές πρόσληψης τροφής σταματάει κάθε ανεξέλεγκτο αρνητικό συναίσθημα.

Η αντιμετώπιση περιλαμβάνει την βοήθεια ψυχολόγου, ψυχιάτρου, διατροφολόγου και παθολόγου ενώ απαραίτητη είναι και η συμμετοχή της οικογένειας. Είναι βασική η παραδοχή της εμμονής του βάρους ως υπερβολική ενώ στην πραγματικότητα είναι πολύ κάτω του φυσιολογικού.

Η γνωστική συμπεριφορική παρέμβαση σε συνδυασμό με φαρμακευτική αγωγή μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη ενός υγιούς τρόπου αντιμετώπισης των συναισθηματικών προβλημάτων. Συμβάλλει στην βελτίωση της αυτοεκτίμησης, στη διαστρεβλωμένη εικόνα του σώματος και της σχέσης με το φαγητό. Οι μακροπρόθεσμοι στόχοι περιλαμβάνουν την εξομάλυνση των συγκρούσεων με τον εαυτό και την οικογένεια, τη διευκόλυνση και η μείωση των δυσλειτουργικών στοιχείων της προσωπικότητας.