Η εισβολή στην Ουκρανία, ξανάφερε στην επιφάνεια μια ξεχασμένη ιστορία, από αυτές που αν γίνουν ταινία θα σπάσει τα ταμεία.

Ήταν τέτοια η πείνα στην Ουκρανία στις αρχές της δεκαετίας του 1930, που σημειώθηκαν σύμφωνα με μαρτυρίες ακόμη και φαινόμενα κανιβαλισμού: μανάδες μαγείρευαν κι έτρωγαν τα νεκρά παιδιά τους, κεφάλια νεκρών αλόγων τρωγόντουσαν ωμά και άλλες τρομερές εικόνες που δεν μπορεί να συλλάβει ανθρώπου νους.

Ως ιστορικό γεγονός ο λιμός στην Ουκρανία δεν αμφισβητείται από κανέναν. Υπάρχουν διαφοροποιήσεις στις αιτίες και όωπς είναι αναμενόμενο στον αριθμό των θυμάτων, λες και είναι λιγότερη η φρίκη αν τελικά δεν ήταν 12 τα εκατομμύρια των νεκρών του λιμού, αλλά ήταν 3 ή 4…

Θα παρουσιάσουμε και τις δύοι όψεις (που τελικά θα καταλάβουμε όλοι γιατί είναι)του ίδιου νομίσματος.

Θα ξεκινήσουμε από τον Ριζοσπάστη και ένα παλιότερο σημείωμα του για τον ουκρανικό λιμό.

Ποια είναι η αλήθεια για τον ουκρανικό λιμό κατά τον Ριζοσπάστη

“Οπως πιστοποιείται από τα στοιχεία που συγκέντρωσαν όλοι οι ιστορικοί πράγματι, την περίοδο 1932-1933 υπήρξε πείνα στην Ουκρανία, αλλά δεν προκλήθηκε από κάποιο φρικιαστικό σχέδιο εξόντωσης των Ουκρανών από τους μπολσεβίκους.

Τέσσερα ήταν τα αίτια αυτής της δύσκολης περιόδου: Κατ’ αρχήν, θα πρέπει να πάρει κανείς υπόψη του τον εμφύλιο πόλεμο που εξαπέλυσαν οι κουλάκοι και τα αντιδραστικά στοιχεία κατά της κολεκτιβοποίησης της γεωργίας. Οι κουλάκοι αντιστάθηκαν με λύσσα κατά του σοσιαλισμού και της κολεκτιβοποίησης της γεωργίας, εμποδίζοντας τη συγκομιδή των δημητριακών, χαλώντας τις μηχανές, πυρπολώντας την κολχόζνικη περιουσία, σκοτώνοντας ζώα, και αρνούμενοι να σπείρουν και να θερίσουν. Από τα τέλη του 1929 μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’30, πραγματοποίησαν 1.800 τρομοκρατικές ενέργειες κατά των Σοβιετικών και των κομματικών στελεχών, των πρωτοπόρων αγροτών.

Σαν δεύτερη αιτία του λιμού μπορεί κανείς να αναφέρει τη σημαντική ξηρασία που έπληξε μεγάλες περιοχές της Ουκρανίας και άλλες περιοχές, το 1930-1932, ενώ μια τρίτη αιτία σίγουρα αποτέλεσε και η επιδημία τύφου που σάρωσε την Ουκρανία και το Βόρειο Καύκασο εκείνη την περίοδο, με σημαντικό αριθμό ατόμων που πέθαναν από τυφοειδή πυρετό και δυσεντερία.

Σαν τελευταίο αίτιο για την πείνα στην Ουκρανία εκείνη την περίοδο μπορεί κανείς να αναφέρει τη συνολική αναστάτωση που προκλήθηκε από την αναδιοργάνωση της γεωργίας και την ανατροπή όλων των κοινωνικών και οικονομικών σχέσεων, που πολλές φορές σηματοδοτήθηκε από την έλλειψη πείρας, τον αυτοσχεδιασμό και τη σύγχυση σε ό,τι αφορά τις οδηγίες, αλλά και την έλλειψη σωστής προετοιμασίας. Εδώ, ωστόσο, θα πρέπει να αναφερθεί ότι πάρθηκαν έκτακτα μέτρα από τη σοβιετική εξουσία και έτσι το 1933 εξασφαλίστηκε η επιτυχής συγκομιδή εκείνης της χρονιάς, ενώ στάλθηκαν στην Ουκρανία σπόροι, τρόφιμα και ζωοτροφές και παραδόθηκαν χιλιάδες τρακτέρ, θεροαλωνιστικές μηχανές και πρόσθετα φορτηγά, αποστάλθηκαν στελέχη για να βοηθήσουν στην οργανωτική δουλιά.

Σε ό,τι αφορά τα θύματα του λιμού, με βάση τα πραγματικά στοιχεία, ήταν γύρω στα 2 εκατομμύρια.”

Δεν υπήρχε λοιπόν σχέδιο εξόντωσης μας λέει ο Ριζοσπάστης. Απλά έτυχε λόγω τύφου, ξηρασίας, αναδιοργάνωσης της παραγωγικής διαδικασίας και πρωτίστως πως οι κουλάκοι αντιστάθηκαν λυσσαλέα στον σοσιαλισμό.

Η γενεσιουργή αιτία του λιμού

Το κακό ξεκίνησε από την απόφαση του σοβιετικού ηγέτη Ιωσήφ Στάλιν να κολλεκτιβοποιήσει τη γεωργία το 1929. Ομάδες υποκινητών του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης (ΚΚΣΕ) ανάγκασαν τους αγρότες να εγκαταλείψουν τη γη τους, την προσωπική τους περιουσία και μερικές φορές τα σπίτια τους στα συλλογικά αγροκτήματα, ενώ απέλασαν τους πλουσιότερους αγρότες, τους λεγόμενους κουλάκους.

Ο λιμός που εκδηλώθηκε στην τότε Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Ουκρανίας από το 1932 έως το 1933 και κορυφώθηκε στα τέλη της άνοιξης του 1933. Ήταν μέρος ενός ευρύτερου λιμού (1931–1934) που προκάλεσε επίσης μαζική πείνα σε σιτοπαραγωγές περιοχές της Σοβιετικής Ρωσίας και του Σοβιετικού Καζακστάν.

Ωστόσο, ο ουκρανικός λιμός ήταν πιο θανατηφόρος, εξαιτίας μιας σειράς πολιτικών αποφάσεων του Στάλιν.

Η κολεκτιβοποίηση της γεωργίας οδήγησε σε κάθετη πτώση την παραγωγή, αποδιοργάνωση της αγροτικής οικονομίας και σε πρωτοφανείς ελλείψεις τροφίμων. Πυροδότησε επίσης μια σειρά ένοπλων αγροτικών εξεγέρσεων, , σε ορισμένες περιοχές της Ουκρανίας.

Η αναταραχή και οι εξεγέρσεις λάμβαναν χώρα σε επαρχίες που είχαν πολεμήσει λυσσαλέα ενάντια στον Κόκκινο Στρατό κατά τη διάρκεια του Ρωσικού Εμφυλίου Πολέμου. Επίσης υπήρξε αντίσταση στην κρατική αγροτική πολιτική μέσα στις τάξεις του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ουκρανίας.

Το φθινόπωρο του 1932 το Πολιτικό Γραφείο του ΚΚΣΕ πήρε μία σειρά από αποφάσεις που διεύρυναν και βάθυναν τον λιμό στην ουκρανική ύπαιθρο. Χωριά και ολόκληρες πόλεις στην Ουκρανία μπήκαν σε μαύρες λίστες και δεν επιτρεπόταν να λαμβάνουν τρόφιμα.

Απαγορεύτηκε στους αγρότες να εγκαταλείπουν το ουκρανικό έδαφος προς αναζήτηση τροφής.

Η κρίση έφτασε στο αποκορύφωμά της τον χειμώνα του 1932–1933, όταν οργανωμένες ομάδες ενστόλων και απαράτσνικων λεηλάτησαν τα σπίτια των αγροτών και πήραν ό,τι φαγώσιμο υπήρχε – από σοδιές και προσωπικές προμήθειες μέχρι κατοικίδια ζώα.

Η πείνα και ο φόβος οδήγησαν σε αυτές τις αποτρόπαιες ενέργειες, αλλά ενισχύθηκαν από την απεχθή και συνωμοτική ρητορική που πολλοί ιστορικοί καταλήγουν πως εκπορευόταν από τα υψηλότερα κλιμάκια του Κρεμλίνου.

Αναγνωρίζοντας τα καταστροφικά του αποτελέσματα και τα εκατομμύρια των θυμάτων που προκάλεσε, ο λιμός του 1932-1933 ονομάστηκε από τους Ουκρανούς «Χολοντομόρ» (Holodomor), όρος που παραπέμπει στις ουκρανικές λέξεις «holod» (πείνα) και «mor» (εξόντωση).

Ο λιμός συνοδεύτηκε από μία ευρύτερη επίθεση στην ουκρανική ταυτότητα. Ενώ οι αγρότες πέθαιναν κατά εκατομμύρια, πράκτορες των σοβιετικών μυστικών υπηρεσιών στόχευαν την πολιτική και πνευματική ελίτ της Ουκρανίας. Η επίσημη πολιτική της ουκρανοποίησης, η οποία είχε ενθαρρύνει τη χρήση της ουκρανικής γλώσσας, ουσιαστικά σταμάτησε.

Επιπλέον, όσοι συνδέονταν με τη βραχύβια Λαϊκή Δημοκρατία της Ουκρανίας, δηλαδή την  αυτόνομη κρατική οντότητα που είχε ανακηρυχθεί τον Ιούνιο του 1917 ως αποτέλεσμα της Φεβρουαριανής Επανάστασης του ίδιου χρόνου, αλλά διαλύθηκε μετά την κατάκτηση του ουκρανικού εδάφους από τους Μπολσεβίκους – πήγαν διακοπές στα γκουλάγκ, ενώ οι δημογράφοι το 1937 όταν πασουσίασαν τα αποτελέσματα της απογραφής στον Στάλιν συνελήφθησαν και εκτελέστηκαν.

Κια από τους δυτικούς δημοσιογράφους υπήρξε ανοχή στο λιμό: από καθόλου αναφορές μέχρι, ας μην υπερβάλλουμε τώρα.

Μεταξύ 1931 και 1934, τουλάχιστον πέντε εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στην Σοβιετική Ένωση, εξαιτίας του λιμού και των πολιτικών επιλογών του Στάλιν. Από αυτούς τα 3,9 εκατομμύρια ήταν Ουκρανοί, σύμφωνα με μια μελέτη που διεξήχθη από ομάδα Ουκρανών δημογράφων. Τα αστυνομικά αρχεία βρίθουν περιγραφών για περιπτώσεις κανιβαλισμού, κλοπών, λιντσαρίσματος και από άλλες ομορφιές.

Πρόγονοι

Όσοι λοιπόν μένουμε έκπληκτοι με τον ηρωισμό και την αυτοθυσία των Ουκρανών πρέπει να έχουμε όλα τα παραπάνω υπόψη μας.

Στο μυαλό τους τη θέση του Στάλιν έχει πάρει ο Πούτιν, ο οποίος ως πρώην πράκτορας της KGB έχει ρίζες βαθιές στο σοβιετικό παρελθόν.

Τη θέση της σοβιετικής Ένωσης έχει πα΄ρει η Ρωσία που προσπαθεί να επιβληθεί με κάθε τρόπο και κάθε μέσο στην Ουκρανία.

Και πριν καν τα εξαντλήσει μπαίνει να αλώσει τα εδάφη που θεωρεί δικά της: “το μπορεί αύριο να μην υπάρχει Ουκρανία” που είπε ο Βλαδίμηρος εκφράζει απόλυτη αυτή τη λογική.

Προφανώς οι Ουκρανοί έχουν άλλη άποψη. Και πολεμούν για την προγονική γη, για την ελευθερία που τόσες φορές τους τη στέρησαν, για το δικαίωμα αυτοδιάθεσης: διώχνουν τους αμάχους για να μην πεθάνουν από την πείνα όσοι γλιτώσουν από τις βόμβες.

Κι ακολουθώντας το παράδειγμα των προγόνων τους, αντιτίθενται στη βούληση της Μόσχας.

Όπως οι κουλάκοι αντέδρασαν στον σοσιαλισμό, οι σύγχρονοι Ουκρανοί πολεμούν τον Πουτινισμό.

Και μάχονται για να έχουν καλύτερη τύχη.

Μπορεί να αποτύχουν, οι πιθανότητες δεν είναι υπέρ τους, αλλά τουλάχιστον θα έχουν προσπαθήσει.

Και θα έχουν γράψει ακόμη μια ηρωική σελίδα στην ιστορία του Ουκρανικού λαού.