Δεσποτική εορτή, από τις μεγαλύτερες της Χριστιανοσύνης. Γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 6 Αυγούστου, ημέρα των εγκαινίων του ομώνυμου ναού που ίδρυσε στο Θαβώρ η Αγία Ελένη, μητέρα του Μεγάλου Κωνσταντίνου. Την ημέρα αυτή γιορτάζουν ο Σωτήρης, η Σωτηρία, η Ευμορφία και η Μόρφω.

Όπως αναφέρεται στην Καινή Διαθήκη (Ματθαίου ιζ’ 1-13, Μάρκου θ’ 2-12, Λουκά θ’ 28-36), ο Χριστός πήρε μαζί του τους μαθητές του Πέτρο, Ιάκωβο και Ιωάννη και ανέβηκαν μαζί σ’ ένα βουνό, πιθανώς το Θαβώρ της Γαλιλαίας, για να προσευχηθούν. Οι τρεις μαθητές Του, κουρασμένοι από τη δύσκολη ανάβαση στο βουνό, κάθισαν να ξεκουραστούν κι έπεσαν σε βαθύ ύπνο.

Όταν ξύπνησαν, αντίκρισαν ένα απροσδόκητο και εξαίσιο θέαμα. Το πρόσωπο του Κυρίου άστραφτε σαν τον ήλιο και τα φορέματά του ήταν λευκά σαν το χιόνι. Τον περιστοίχιζαν και συνομιλούσαν μαζί Του δύο άνδρες, ο Μωυσής και ο Ηλίας, δύο από τους προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης. Ήταν η πρώτη φορά που έγινε ιδιαίτερα αισθητή από τους ανθρώπους η Θεότητα του Χριστού.

Εκκλησιαστικά

Μέχρι τον 4ο αιώνα η Μεταμόρφωση του Χριστού γιορταζόταν πριν από το Πάσχα, αλλά από την ημέρα των εγκαινίων του Ναού της Μεταμορφώσεως, τον οποίο έχτισε η Αγία Ελένη στο όρος Θαβώρ, επικράτησε ο εορτασμός του γεγονότος να γίνεται στις 6 Αυγούστου.

Μόνο την ημέρα της εορτής της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος κάμπτεται η αυστηρή νηστεία, που προηγείται του Δεκαπενταύγουστου, καθώς επιτρέπεται η ιχθυοφαγία.

Και λίγα λαογραφικά

Στις αγροτικές περιοχές συνηθίζεται ανήμερα της Μεταμόρφωσης να προσκομίζονται στις εκκλησίες για να ευλογηθούν με ειδική ευχή τα πρώτα σταφύλια της χρονιάς, τα οποία στη συνέχεια διανέμονται στο εκκλησίασμα.

Στις 6 Αυγούστου λήγουν οι «δρίμες», όπως ονομάζονται οι έξι πρώτες ημέρες του μήνα.

Τις μέρες αυτές, σύμφωνα με τις λαϊκές δοξασίες, επενεργούν ανεξιχνίαστες δυνάμεις και όποιος κάνει μπάνιο στη θάλασσα κινδυνεύει να πάθει μεγάλο κακό (ίσως να συνδέεται με τα μπουρίνια και τα μελτέμια), ενώ όποιος ή όποια πλένει ρούχα αυτά κινδυνεύουν να καταστραφούν. Μόνο αν ρίξει ένα καρφί στο νερό μπορεί να «καρφώσει» τις δρίμες και να τις εξουδετερώσει.