Αυτοεκτίμηση είναι το σύνολο των «πιστεύω» ή των εντυπώσεων που έχουμε για εμάς. Ήδη από πολύ μικρή ηλικία τα παιδιά αρχίζουν να διαμορφώνουν μια εικόνα για τον εαυτό τους. Παιδιά με υψηλή αυτοεκτίμηση έχουν μεγαλύτερη δημιουργική ικανότητα, αναλαμβάνουν συχνότερα ενεργούς ρόλους σε κοινωνικές ομάδες, δεν επιβαρύνονται συχνά με αμφιβολίες, φόβους, αμφιθυμίες για τον εαυτό τους, κατευθύνονται πιο άμεσα προς την πραγμάτωση των προσωπικών τους στόχων, ανησυχούν λιγότερο για τη σωματική τους εμφάνιση και δέχονται εύκολα τις διαφορές τους με τους συνομηλίκους τους.

Τα παιδιά αρχίζουν να μορφοποιούν τα πρώτα συναισθήματα αυτοεκτίμησης κατά τις πρώτες έξι εβδομάδες της ζωής τους, ανάλογα με το πώς εκτιμούν ότι ο κόσμος αντιδρά στις σωματικές και συναισθηματικές τους ανάγκες. Καθώς διέρχονται τα ποικίλα στάδια της ανάπτυξης, η αυτοεκτίμησή τους τροποποιείται ανάλογα με το πώς αντιδρούν οι σημαντικοί γι’ αυτούς ενήλικες στις ανάγκες τους.

Ο Stanley Coppersnith (1967) αναγνώρισε τις ακόλουθες τρεις βασικές συνθήκες που προάγουν την υψηλή αυτοεκτίμηση στο περιβάλλον της οικογένειας: αγάπη και στοργή χωρίς όρους, σωστά καθορισμένα όρια, που εφαρμόζονται σταθερά και σεβασμός που δίνεται στα παιδιά φανερά, άμεσα και καθημερινά.

Ορισμένοι τρόποι για να τονώσουν οι γονείς την αυτοπεποίθηση του παιδιού τους είναι οι ακόλουθοι:

Πείτε στα παιδιά σας ότι τα αγαπάτε. Κάντε το κάθε μέρα.

Ένα χάδι κάθε μέρα χτίζει τη μεταξύ σας σχέση και τη δυναμώνει.

Φροντίστε να κοιτάζετε το παιδί στα μάτια, έστω και εάν χρειαστεί να σκύψετε ή να γονατίσετε για να το πετύχετε.

Μη διστάζετε να ζητάτε συγνώμη από το παιδί όταν έχετε άδικο.

Ενθαρρύνετε την αυτενέργεια και την πρωτοβουλία.

Προσέξτε τα επίθετα που χρησιμοποιείτε για να χαρακτηρίσετε τα παιδιά σας, ιδιαίτερα όταν είστε εκνευρισμένοι.

Προσπαθήστε να παρευρίσκεστε σε όλα τα σημαντικά για το παιδί γεγονότα.

Επαινέστε τα παιδιά σας όταν επιτυγχάνουν.

Στηρίξτε τα όταν αποτυγχάνουν χωρίς να τα επικρίνετε.

Να σέβεστε την ιδιωτική ζωή και τον προσωπικό χώρο του παιδιού.

Εξηγήστε στο παιδί πως αν κάποιος θυμώνει μαζί του ή το κοροϊδεύει, αυτό δεν σημαίνει ότι ευθύνεται το ίδιο.

Προτρέψτε το παιδί σας να βάζει στόχους και να παίρνει αποφάσεις.

Βοηθήστε το παιδί σας να υπομένει, να μη ματαιώνεται, αλλά να επιμένει και να αγωνίζεται μέχρι να πετύχει τους στόχους του.

Ενθαρρύνετε το παιδί να εκφράζει τις προσωπικές του απόψεις και να εξωτερικεύει ξεκάθαρα τα αισθήματά του.

Εξηγήστε στο παιδί πως είναι φυσικό μερικές φορές να μην πηγαίνουν τα πράγματα όπως θα ήθελε.

Περάστε χρόνο με το παιδί σας. Ακούστε προσεκτικά τι έχει να σας πει.

Βοηθήστε το να αποκτήσει αυτοέλεγχο.

Να αποφεύγετε τη σύγκριση της επίδοσης του παιδιού σας με αυτή των αδελφών του ή άλλων παιδιών. Αποδεχτείτε το παιδί σας όπως είναι.

Διδάξτε στο παιδί σας να δέχεται και να αξιοποιεί την καλοπροαίρετη κριτική, καθώς και να απορρίπτει την άδικη κριτική.