Ο Σεπτέμβριος έχει θεσπιστεί ως Παγκόσμιος Μήνας για την εαισθητοποίηση περί της νόσου Alzheimer’s, με στόχο την ευαισθητοποίηση του κοινού (παγκόσμια ημέρα 21/9). Καθώς το προσδόκιμο ζωής βελτιώνεται, αυξάνεται η γήρανση του πληθυσμού και παράλληλα ο κίνδυνος εμφάνισης ανοϊκών συνδρόμων. Η νόσος Alzheimer’s είναι η πιο συχνή, μη αναστρέψιμη και νευροεκφυλιστική μορφή άνοιας, ακολουθούμενη από την Αγγειακή, την νόσο Parkinson’s, αυτήν με σωμάτια Lewy, τη μετωποκροταφική κ.α.

Η εμφάνιση της σχετίζεται τόσο με γενετικούς παράγοντες όσο και με καθημερινές συνήθειες. Έχει βρεθεί ότι η εναπόθεση στον εγκέφαλο δύο πρωτεϊνών, του β-αμυλοειδούς και της «Τ» ευθύνονται για την πρόκληση δυσλειτουργίας και σταδιακής κυτταρικής νέκρωσης.

Τα πρώιμα συμπτώματα συγχέονται με συναισθηματικές ή διαταραχές άγχους. Αρχικά, παρατηρείται δυσκολία στην ανάκληση πρόσφατων γεγονότων και την εκμάθηση νέων πληροφοριών. Η επανάληψη της ίδιας ερώτησης είναι από τα πιο κοινά χαρακτηριστικά. Δυσκολίες στην κατανόηση, την κατονομασία και την έκφραση λόγου είναι επίσης πιθανές. Άλλες δυσλειτουργίες περιλαμβάνουν διαταραχές στις οπτικοχωρικές διεργασίες (απώλεια προσανατολισμού), προβλήματα στην κριτική ικανότητα και την λήψη αποφάσεων.

Οι νοητικές ελλείψεις έχουν συνέπειες στις καθημερινές δραστηριότητες, τον προγραμματισμό και την ευελιξία της σκέψης. Σύνοδες ψυχιατρικές εκφάνσεις όπως, μεταπτώσεις στη διάθεση, σύγχυση, απόσυρση, ανησυχία, επιθετικότητα, ευερεθιστότητα και ψυχωτικός ιδεασμός όπως ψευδαισθήσεις ή παρανοϊκά συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν. Η έναρξη των συμπτωμάτων διαφέρει από τον έναν ασθενή στον άλλον και επιδεινώνονται σταδιακά.

Οι επιπτώσεις δεν είναι οι  ίδιες σε όλες τις ικανότητες μνήμης. Οι παλαιότερες  μνήμες, γεγονότα που μαθαίνονται  και η μνήμη σώματος (χρήση αντικειμένων) επηρεάζονται σε μικρότερο βαθμό. Στα μεσαία στάδια, ο ασθενής εκφράζει βασικές ιδέες, εκτελεί λεπτές κινήσεις όπως το γράψιμο, αλλά με δυσκολία. Καθώς η ασθένεια προχωρά, οι ασθενείς μπορεί να χρειαστούν βοήθεια ή επίβλεψη. Η προοδευτική επιδείνωση εμποδίζει τελικά την ανεξαρτησία καθώς ο ασθενής μπορεί να μην αναγνωρίζει τους οικείους του.

Κοινές νευροψυχιατρικές εκδηλώσεις είναι η περιπλάνηση, η οξυθυμία και η αστάθεια, οι οποίες οδηγούν σε ξεσπάσματα επιθετικότητας. Κατά τη διάρκεια του τελευταίου σταδίου, ο ασθενής εξαρτάται απολύτως από τους φροντιστές, ενώ ο θάνατος επέρχεται από λοιμώξεις ή οργανική ανεπάρκεια.

Η διάγνωση γίνεται μέσω εξέτασης από Νευρολόγο και συμπληρωματικές απεικονιστικές ή εργαστηριακές μεθόδους (Αξονική ή Μαγνητική Εγκεφάλου, αιματολογικές εξετάσεις κ.α.). Ειδικά εκπαιδευμένος Νευροψυχολόγος θα εντοπίσει με την χρήση ψυχομετρικών δοκιμασιών τις νοητικές ελλείψεις του ασθενούς, προκειμένου να σχεδιαστεί μία παρέμβαση νοητικής ενδυνάμωσης παράλληλα με την φαρμακευτική αγωγή που είναι απαραίτητη.

Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται χορηγούνται από Νευρολόγο και έχουν ως στόχο την αύξηση του χρόνου δράσης της ακετυλοχολίνης προκαλώντας αύξηση της λειτουργικότητας των κυττάρων (ριβαστιγμίνη, μεμαντίνη). Συμπληρώματα όπως βιταμίνη Β9, Β12 και Ε επίσης χρησιμοποιούνται χωρίς όμως αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα στην επιβράδυνση της νόσου.