Ένας παράγοντας που επηρεάζει τις συνήθειες διατροφής, είναι ο ψυχολογικός. Η αυξημένη κατανάλωση τροφής σχετίζεται με συναισθήματα άγχους, απογοήτευσης, θυμού και θλίψης στο 70% των ανθρώπων. Σε περιόδους στρες οι ποσότητες τροφής γίνονται μεγαλύτερες ενώ χαρακτηρίζονται από πλούσιο θερμιδικό περιεχόμενο και λιπαρά.

Ο μεταβολισμός επηρεάζεται από ασυνείδητες νοητικές διεργασίες με αποτέλεσμα οι διαταραχές πρόσληψης τροφής να σχετίζονται με μη ωφέλιμες πεποιθήσεις και διαστρεβλωμένο τρόπο σκέψης. Η τροφή αποτελεί μέσο επιβίωσης και παράγει  μια ισχυρή εξαρτημένη αντίδραση, που συνδέεται με ασφάλεια, ευφορία και έλεγχο.

Κατά την περίοδο της ανάπτυξης η τροφή ταυτίζεται με την ικανοποίηση, την άνεση και την πρωτογενή ανάγκη για θρέψη, συναισθηματική κάλυψη και αποδοχή. Η εξάρτηση αυτή καθορίζει τις πεποιθήσεις, τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές σε μία σειρά ζητημάτων στη μετέπειτα ζωή συμπεριλαμβανομένης και της στάσης απέναντι στο φαγητό.

Στην παχυσαρκία τα ασυνείδητα αίτια που οδηγούν σε υπερβολική κατανάλωση τροφής είναι ισχυρότερα από την προσπάθεια απώλειας βάρους. Για την επίτευξη της επιθυμητής αλλαγής ο στόχος χρειάζεται να περιλαμβάνει την τροποποίηση πυρηνικών πεποιθήσεων σε σχέση με την ασφάλεια, τον θυμό, την ανακούφιση από το στρες κ.α. Οι ψυχολογικοί παράγοντες μπορεί να περιλαμβάνουν:

1. Αναζήτηση ασφάλειας μέσω υπερβολικής ποσότητας τροφής προκειμένου να βιώσουν το καταπραϋντικό συναίσθημα της παιδικής ηλικίας.
2. Αντιμετώπιση της απόρριψης από τους σημαντικούς άλλους.
3. Ανοχή της ματαίωσης. Όταν οι προσπάθειες επίτευξης ενός στόχου εμποδίζονται τότε η ενόχληση και η απογοήτευση αντιμετωπίζεται μέσω της υπερφαγίας.
4. Αυτοκαταστροφικές τάσεις. Αν στην διάρκεια της παιδικής ηλικίας υπήρχαν ανέκφραστα αρνητικά συναισθήματα σε σχέση με σημαντικούς ανθρώπους όπως «δεν αξίζω», «δεν θα πετύχω», «είμαι ένα τίποτα», το άτομο μπορεί να προσπαθήσει να αυτοτιμωρηθεί μέσω της πρόσληψης βάρους. Εξάλλου, το πάχος θεωρείται αντιαισθητικό και στιγματίζει. Αντίθετα στην παχυσαρκία επιλέγεται ως λύση ενισχύοντας την αρνητική εικόνα.
5. Πάγιες αρνητικές σκέψεις όπως αντιλήψεις και «πρέπει» των γονιών καταγράφονται και επηρεάζουν την μελλοντική συμπεριφορά του ατόμου.
6. Αναπλήρωση του σεξ. Τα άτομα που έχουν προβλήματα βάρους αποφεύγουν τις σεξουαλικές σχέσεις με το άλλο φύλο ακόμα κι αν η επιθυμία είναι παρούσα. Η έλλειψη προκαλεί ματαίωση, στρες και απογοήτευση, συναισθήματα που αναπληρώνονται μέσω της υπερφαγίας. Η επιλογή των τροφών που είναι πλούσιες σε λιπαρά και υδατάνθρακες προκαλούν άμεση ικανοποίηση και δίνουν γρήγορο αίσθημα κορεσμού.