Brain gain με τα ελληνικά παράδοξα δε γίνεται

του Βλάση Οικονόμου*

Ως επιστημονικός φορέας με βάση την Ολλανδία και καθώς απασχολούμε αρκετούς επιστήμονες υψηλής εξειδίκευσης σε διάφορες χώρες της Ευρώπης και την Τουρκία για τα Ευρωπαϊκά έργα που διαχειριζόμαστε, προσπαθήσαμε να απασχολήσουμε και αντίστοιχα άτομα στην Ελλάδα.

Επειδή η χώρα διαθέτει ακόμα αρκετούς επιστήμονες που μπορούν να ανταγωνιστούν σε κάποιο βαθμό τους συναδέλφους τους στο εξωτερικό (αν και υπάρχει και θα υπάρχει ακόμα μεγαλύτερο κύμα εξόδου όπως παρατηρούμε τουλάχιστον στην Ολλανδία), θεωρούμε ότι και έτσι μπορούμε να συμβάλλουμε στο brain gain.

Δυστυχώς, η εμπειρία μας έδειξε ότι παρά τις εξαγγελίες τόσων χρόνων για απλοποιήσεις διαδικασιών, το να προσλάβεις Έλληνα σαν οργανισμός του εξωτερικού χωρίς να υπάρχει παράρτημα στην Ελλάδα, είναι αρκετά δύσκολο ακόμα…

Σε όλες τις χώρες που λειτουργούμε έτσι (Γαλλία, Ουγγαρία, Κροατία, Ιταλία, Βέλγιο κλπ), πραγματικά η διαδικασία έγινε αυτόματα με όλη τη σημασία της λέξης και σε πολύ γρήγορο χρονικό διάστημα (και ηλεκτρονικά και εν μέσω COVID).

Στην Ελλάδα αντίστοιχα, οι φορολογικοί αντιπρόσωποι των εργαζομένων μετά από αρκετές μέρες συζητήσεων με ΕΦΚΑ, Υπουργείο, Εφορία, και ενώ οι πληροφορίες που λάμβαναν ήταν συγκεχυμένες, την τελευταία ημέρα που είχαμε διορία να προσλάβουμε, και μετά από περισσότερες από 7 ημέρες αναζήτησης, μας γνωστοποίησαν ότι η διαδικασία απαιτεί μηνιαία χειρόγραφη δήλωση εφεξής στον ΕΦΚΑ για το καθεστώς αυτό (κάτι που παραπέμπει σε παλαιότερες εποχές)..

Ενώ λοιπόν σαν αλλοδαπή εταιρεία χωρίς υποκατάστημα στην Ελλάδα λάβαμε κωδικούς στον ΕΦΚΑ, μας αρνήθηκε η είσοδος στην Εργάνη με το μήνυμα «ο λογαριασμός σας δεν αντιστοιχεί σε κάποιο ΑΦΜ από τα στοιχεία του ΟΠΣ ΙΚΑ» (κάτι που φυσικά είναι λογικό γιατί δεν έχουμε πουθενά ΑΦΜ σε ξένη χώρα).

Εξηγώντας το στον ΕΦΚΑ, συμφώνησαν ότι πραγματικά με βάση τις οδηγίες ότι αυτή είναι η διαδικασία βάσει οδηγιών για απογραφή αλλοδαπής εταιρείας χωρίς υποκατάστημα στην Ελλάδα (ότι απογράφεται χωρίς ΑΦΜ και Δ.Ο.Υ. και ότι είναι υπεύθυνος ο εργαζόμενος για τις εισφορές στον ΕΦΚΑ )και ότι ο  ΕΦΚΑ δεν μπορεί να κάνει κάτι άλλο (οπότε και ουσιαστικά δε λάβαμε λύση).

Τελικά, μετά από πολλές επικοινωνίες, διαβουλεύσεις και συζητήσεις μας ενημέρωσαν ότι πρέπει να γίνονται όλα χειρόγραφα σε μηνιαία βάση. Έχοντας λοιπόν αυτήν την άσχημη εμπειρία, δε νομίζουμε ότι η χώρα μας είναι σε θέση να συζητάει για διευκόλυνση ξένων φορέων να απασχολούν ελληνικό δυναμικό στην Ελλάδα για την ανάσχεση του brain drain. Πέρα από τις εξαγγελίες δεκαετιών, καλύτερα να γίνουν πραγματικά έργα αλλιώς θα μείνουν πάλι όλα στο κενό…

*Διευθυντής στο Institute for European Energy and Climate Policy, Amsterdam, the Netherlands