Να ξεκινήσουμε από τα πολύ βασικά. Να πάμε καταρχάς στον ορισμό γιατί κάποιοι (κάνουν πως) μπερδεύονται: Ως βιασμός ορίζεται η βίαιη καταναγκαστική σεξουαλική πράξη χωρίς συγκατάθεση.

Οι δράστες σεξουαλικών εγκλημάτων όπως είναι ο βιασμός αποτελούν μία ομάδα με ετερόκλητα χαρακτηριστικά όσον αφορά την επιθετική συμπεριφορά. Η δομή όμως της προσωπικότητάς τους όπως και το υπόβαθρο παρουσιάζει πολλά κοινά στοιχεία.

Συχνά προέρχονται από χαμηλά κοινωνικό-οικονομικό στρώματα, έχουν σταματήσει την εκπαίδευση σχετικά νωρίς και παρουσιάζουν αστάθεια στην επαγγελματική τους ενασχόληση. Στη διάρκεια της ανάπτυξής τους έχουν μειωμένες πιθανότητες να έχουν πέσει θύματα σεξουαλικής κακοποίησης αλλά έχουν κακομεταχειριστεί ζώα, εμφανίζοντας παράλληλα συμπεριφορικά προβλήματα στο σχολείο.

Η οικογένεια παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη σεξουαλικής επιθετικότητας.

Διαπροσωπικοί παράγοντες, όπως χαοτικές σχέσεις με γονείς, αμελής φροντίδα, απώλεια λόγω θανάτου ή διαζυγίου και σωματική ή σεξουαλική κακοποίηση, χαρακτηρίζουν τις πρώιμες παιδικές εμπειρίες πολλών σεξουαλικών παραπτωματιών.

Σε περιπτώσεις που ο βιαστής είχε κακοποιηθεί σεξουαλικά, οι πιθανότητες να έχει διαπραχθεί η πράξη από τον πατέρα του θύματος είναι αυξημένες μέσα σε ένα περιβάλλον με ψυχιατρικό και ιστορικό κατάχρησης ουσιών.

Οι βιαστές επίσης εμφανίζουν συμπτώματα μείζονος κατάθλιψης, κατάχρησης ουσιών ενώ στην πλειοψηφία διαγιγνώσκεται σύνοδη διαταραχή προσωπικότητας.

Ο βιασμός είναι ένα έγκλημα κατά της προσωπικότητας και για το λόγο αυτό έχει παρατηρηθεί στους δράστες μειωμένο επίπεδο κοινωνικών δεξιοτήτων, απομόνωση και μηδαμινές στενές ερωτικές σχέσεις. Ένα ακόμα σημαντικό γνώρισμα αποτελεί η απουσία ενοχής ενώ ο πρωτόγονος αμυντικός μηχανισμός που κυριαρχεί είναι ο έλεγχος. Αισθάνονται ότι είναι ικανοί να χειριστούν τους άλλους και να ασκήσουν πάνω τους απόλυτη και αποκλειστική ισχύ.

Η ανάγκη αυτή θέτει σε δευτερεύουσα θέση τα υπόλοιπα συναισθήματα που μπορεί να βιώνουν απέναντι στους άλλους.

Από τα κυρίαρχα χαρακτηριστικά των βιαστών είναι η έλλειψη αποδοχής ευθύνης για την πράξη που προκάλεσε βλάβη και τραύμα στο θύμα. Δεν αποτελεί έκπληξη η άρνηση ανάληψης ευθύνης του βιασμού προβάλλοντας μάλιστα δικαιολογίες, ακόμα και σοβαρά επιχειρήματα ή αντιμετωπίζοντας την πράξη με ωμότητα.

Επιπρόσθετα τείνουν να ελαχιστοποιούν την έκταση και τις συνέπειες της, αποδίδοντας μάλιστα τα αίτια σε άλλους παράγοντες. Επιπλέον της άρνησης και της ελαχιστοποίησης, οι βιαστές παρουσιάζουν διαστροφή στην αντίληψη της συμπεριφοράς των θυμάτων, γεγονός που ενισχύει την στάση τους να δικαιολογούν τη συμπεριφορά τους.

Τέλος αντιλαμβάνονται την παθητικότητα ή το τρόμαγμα των θυμάτων σαν επιθυμία ή ευχαρίστηση. Όλες αυτές οι εκλογικεύσεις και οι γνωστικές διαστρεβλώσεις αντανακλούν την άρνηση στο να αναλάβουν την προσωπική ευθύνη.

Δυστυχώς, πέρα όλων των παραπάνω εμφανίζουν έλλειψη ενσυναίσθησης έναντι των θυμάτων και αδυναμία ή άρνηση κατανόησης του μεγέθους του τραύματος που προκαλεί η κακοποιητική συμπεριφορά τους. Για αυτό στην απολογία τους  συχνά εμφανίζονται προκλητικοί.