Τα τελευταία χρόνια αρκετές Υποθέσεις Παιδοκτονίας συγκλόνισαν την Ελλάδα. Οι θύτες ήταν στην πλειοψηφία τους, μητέρες νεαρής ηλικίας, από 18 έως και 27 ετών που μάλιστα είχαν κρατήσει την εγκυμοσύνη τους κρυφή, καθ’ όλη την διάρκεια της από τους οικείους τους.

Τα θύματα, ήταν σε όλες τις περιπτώσεις τα ίδια τους τα βρέφη, τα οποία θανατώθηκαν μόλις λίγες ώρες ή κάποιες μέρες μετά τον τοκετό.

Ο Εγκληματολογικός/ Ποινικός Ορισμός της Παιδοκτονίας

Ως Παιδοκτονία (Άρθρο 303- Ποινικός Κώδικας), ορίζεται ως η Ανθρωποκτονία εκ Προθέσεως, που πραγματοποιείται από τον έναν ή/και τους δύο (2) γονείς (κατά συναυτουργία) και έχει ως αποτέλεσμα την πρόκληση Θανατηφόρας Βλάβης κατά τον τοκετό ή μετά τον τοκετό, αλλά ενώ εξακολουθούσε ακόμη διατάραξη του οργανισμού της από τον τοκετό.

Η πράξη τιμωρείται με Κάθειρξη μέχρι δέκα (10) ετών.

Αν και υπάρχει σαφής διαχωρισμός σχετικά με τις ηλικίες των θυτών και των θυμάτων, ωστόσο οι στατιστικές μελέτες ενοχοποιούν κυρίως τις μητέρες ως υπεύθυνες για την δολοφονία νεογνών.

Ως ενέργεια θεωρείται η απεχθέστερη των Εγκλημάτων Κατά Ζωής. Τα ερευνητικά δεδομένα δεν εμπλέκουν πολιτισμικούς ή κοινωνικό- οικονομικούς παράγοντες. Ωστόσο όσο νεαρότερο είναι το παιδί ηλικιακά τόσο αυξάνεται κλιμακωτά ο κίνδυνος τέλεσης της πράξης.

Η Ομαδοποίηση των Παιδοκτονιών

Οι βασικές κατηγορίες Εγκληματολογικής Συμπεριφορικής προσέγγισης απέναντι στα θύματα της Παιδοκτονίας έχει αναλυθεί από τον Resnick (1970).

1. Η πρώτη κατηγορία, περιλαμβάνει και το συντριπτικό ποσοστό που αποτελεί μέχρι και το 48,9% των Παιδοκτονιών. Αφορά την “Αλτρουιστική Παιδοκτονία” κατά την οποία κυριαρχούν παράλογες εκλογικεύσεις βάση της πεποίθησης ότι ο κόσμος είναι επικίνδυνος και το παιδί δεν θα μπορέσει να επιβιώσει.

2. Ακολουθεί η Παιδοκτονία που πραγματοποιείται στα πλαίσια μίας οξείας Ψυχωσικής Διαταραχής (Επιλόχειος Ψύχωση) ή Σοβαρής Συναισθηματικής Διαταραχής (Επιλόχειας Κατάθλιψης) με ποσοστό 21.4%.

3. Η τρίτη σε συχνότητα κατηγορία είναι οι ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες που συναντώνται στο 13,7%. Σε αυτές τις περιπτώσεις το νεογνό θεωρείται αποτέλεσμα μίας μη αποδεκτής πράξης ή σχέσης. Είναι πιθανό οι γυναίκες αυτές να πάσχουν από κάποια Διαταραχή της Προσωπικότητας που δεν εμπίπτει όμως στον μειωμένο καταλογισμό όπως αυτός περιγράφεται στα Άρθρα 34- 36 του Ποινικού Κώδικα.

4. Στις δύο τελευταίες κατηγορίες ανήκουν τα ατυχήματα (12%) και οι πράξεις λόγω εκδίκησης ή ζήλιας (3%).

Το Προφίλ των Γυναικών

Το προφίλ περιλαμβάνει γυναίκες νεαρής κυρίως ηλικίας. Στην πλειοψηφία τους είναι ανύπαντρες, με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο και απουσία ιστορικού προηγούμενων ποινικών αδικημάτων. Οι νεαρές μητέρες διακατέχονται από ενοχή και ντροπή εφόσον το παιδί έχει γεννηθεί εκτός γάμου. Η άμβλωση δεν αποτελεί επιλογή λόγω έλλειψης χρημάτων ή υποστήριξης από το άμεσο περιβάλλον- οικογενειακό/φιλικό). Εμφανίζουν παθητική συμπεριφορά και επίπεδο συναίσθημα, ενώ αρνούνται τις συνέπειες της γέννησης μέχρι τον τοκετό.

Συμπερασματικά χαρακτηρίζονται από διαστρεβλωμένη αντίληψη της πραγματικότητας, αδυναμία ελέγχου της έντασης συναισθημάτων και έλλειψη γνωστικής ευελιξίας. Στις περιπτώσεις Επιλόχειας Κατάθλιψης ή Επιλόχειος Ψύχωση, η παραληρητική διαταραχή οδηγεί σε έμμονες σκέψεις ή ψευδαισθήσεις με αποτέλεσμα την Παιδοκτονία. Η αναφερόμενη συμπτωματολογία θα πρέπει πάντα να εξακριβώνεται μέσω ενδελεχούς Ψυχιατρικής Πραγματογνωμοσύνης.