Αποτελεί κοινό τόπο ότι υπάρχει μια συνεχής αλληλεπίδραση περιβάλλοντος και βιολoγικών παραγόντων πίσω από τις ψυχικές διαταραχές και ενώ η βιολογία παίζει σημαντικότατο ρόλο, δεν μας καθορίζει ως μια αναπόφευκτη «μοίρα».

Ο καίριος ρόλος των νευροδιαβιβαστών, των βασικών χημικών ουσιών που έχουν τον ρόλο του αγγελιοφόρου των εγκεφαλικών μηνυμάτων, έχει επιβεβαιωθεί από πληθώρα ερευνών. Οι σημαντικότεροι νευροδιαβιβαστές που σχετίζονται με την κατάθλιψη είναι η σεροτονίνη και η νοραδρεναλίνη. Η ρύθμιση της νευροχημικής λειτουργίας του εγκεφάλου αποτελεί τη βάση πολλών φαρμάκων που χορηγούνται για την κατάθλιψη.

Η κληρονομικότητα φαίνεται πως διαδραματίζει επίσης ένα πολύ σημαντικό ρόλο στην περίπτωση της κατάθλιψης. Οι συγγενείς των ατόμων με κατάθλιψη έχουν αυξημένες πιθανότητες να νοσήσουν σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό. Αυτό δεν σημαίνει αυτόματα ότι η παρουσία της νόσου στην οικογένεια ενός ατόμου εξασφαλίζει ότι και ο ίδιος θα ασθενήσει. Η κατάθλιψη εκδηλώνεται και σε ανθρώπους που δεν έχουν αντίστοιχο οικογενειακό ιστορικό.

Οι ορμόνες είναι άλλο ένα μέρος της χημείας του οργανισμού που σχετίζονται με την διάθεση του ατόμου. Ασθένειες ή καταστάσεις (π.χ. εγκυμοσύνη, γέννα) τα οποία επηρεάζουν τις ορμόνες, μπορούν να ευνοήσουν την εμφάνιση της κατάθλιψης. Άλλες ασθένειες που σχετίζονται με ορμονικές μεταβολές είναι το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, η αδενοπάθεια και ο διαβήτης

Καθώς ο εγκέφαλός συνεχίζει να αναπτύσσεται όταν είμαστε μικρά παιδιά, είναι πιθανό ορισμένες από τις πρώτες εμπειρίες να έχουν επίδραση στον τρόπο που η χημεία του εγκεφάλου διαχειρίζεται το άγχος σε όλη μας την ζωή.

Η κατάθλιψη είναι ένα πολυπαραγοντικό φαινόμενο και απορρέει ως συνδυασμός εξωτερικών και εσωτερικών -ως προς το άτομο= παραγόντων. Είναι πλέον ερευνητικά τεκμηριωμένο ότι η βιολογία μας δεν μας επηρεάζει ως μια απόλυτη και αναπόφευκτη «μοίρα», αλλά βρίσκεται σε μια συνεχή συνδιαλλαγή με το περιβάλλον, το επηρεάζει και επηρεάζεται από αυτό.

Οι συνήθειες που αναπτύσσουμε σε καθημερινό επίπεδο διαδραματίζουν σοβαρότατο ρόλο και στη βιολογική μας λειτουργία. Για παράδειγμα, οι διατροφικές συνήθεις, ο σωστός ύπνος, ή αντίστοιχα η κατανάλωση αλκοόλ και ναρκωτικών, έχουν άμεση επίδραση στο πως λειτουργεί το σώμα και ο εγκέφαλός μας.

Κεντρική σημασία έχει ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε και διαχειριζόμαστε τα διάφορα γεγονότα της ζωής μας, κάτι που επηρεάζει σαφώς τα επίπεδα τους στρες και την ψυχοφυσιολογική λειτουργία του οργανισμού.

Αναπτύσσοντας λοιπόν υγιείς συνήθειες και εμπλουτίζοντας τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τη ζωή, μπορούμε να πυροδοτήσουμε μια σειρά από θετικές αλλαγές στο σώμα και την ψυχή μας.