Ο Ευάγγελος Γιαννόπουλος μέσα από τις θρυλικές εκπομπές του στο Κ-29, κατηγορούσε ως “Νενέκους” στην αρχή τους μη πιστούς στον Αντρέα, μετά όσους έφυγαν από αριστερά και με τη γνωστή διαγώνια κίνηση, χωρίς να τους αντιληφθούν οι αμυντικοί κεντροαριστεροί μέσοι, έχτιζαν νέα κεντροδεξιά καριέρα. Είπε πολλούς Νενέκους ο Βαγγέλης, αλλά τα έδωσε όλα με τον Κατριβάνο, τον Yπερνομάρχη Αθηνών – Πειραιώς το 1998.

Σε πρώτη φάση το “αδίκημα” ήταν ότι ο κ. Κατριβάνος προσεταιρίσθηκε τον κ. Καραμανλή και κατέβηκε ως Υπερνομάρχης στηριζόμενος από τη ΝΔ. Σε δεύτερη φάση, η συμπόρευση του κ. Κατριβάνου με τον ακατονόμαστο (βλ. Κεδίκογλου) στην οδό της αμφισβήτησης και κριτικής στον Ευάγγελο.

Τον είχε λοκάρει τον Κατριβάνο με κλασικές προσφωνήσεις: «Νενέκος», «εξωμότης που πηγαίνει με τη Νέα Δημοκρατία. Θα τρίζουν τα κόκαλα του πατέρα του και του αδελφού του» και, εν συνεχεία στο δικαστήριο, «το μυαλό σου το κλούβιο», «Ψευτοθόδωρε! », «μπάζεις, Θόδωρε, μπάζεις», «κάτσε κάτω, Θόδωρε, μη σου ‘ρθει τίποτε».

Ποιος ήταν όμως ο Νενέκος ο αυθεντικός, ο πρόστυχος, ο ορίτζιναλ;

Ο Δημήτρης Νενέκος έπαιξε μπαλίτσα ως οπλαρχηγός της Επαρχίας Πατρών στην Επανάσταση του 1821. Ήταν αρβανίτικης καταγωγής από το χωριό Ζουμπάτα, που σήμερα το λέμε Πηγή.

Η πλάκα είναι πως στα πρώτα χρόνια της Επανάστασης αγωνίστηκε με ανδρεία στην Πελοπόννησο και στη Δυτική Στερεά. Κατά την εκστρατεία του Ιμπραήμ πασά(1825), δελεάστηκε από υλικά ανταλλάγματα και μετατράπηκε σε συνειδητό προδότη της Επανάστασης. Έπαιξε τα ρέστα του με τον Ιμπραήμ, έγινε και μπέης, με συνέπεια το όνομά του να γίνει συνώνυμο του προδότη και του προσκυνημένου, ήταν πρώτος στη λίστα της παραγγελιάς του Γέρου: “φωτιά και τσεκούρι”!

Ο Νενέκος υπαγόταν στρατιωτικά στον προεστό της Αχαΐας Θάνο Κανακάρη και στον γιο του Μπενιζέλο Ρούφο και είχε περισσότερους στρατιώτες από τον εξάδελφό του Αθανάσιο Σαγιά, ο οποίος άνηκε στη σφαίρα επιρροής του Κολοκοτρώνη.

Λέγεται πως ο Νενέκος για να αποκτήσει την πρωτοκαθεδρία μεταξύ των οπλαρχηγών του Μπενιζέλου Ρούφου, δολοφόνησε τους αντιζήλους του Σπανοκυριάκο και Σαγιά (αδελφό του Αθανασίου). Τότε τα πράγματα ήταν άγρια, οι δολοφονίες ήταν κανονικές, δεν είχαν εφευρεθεί “οι δολοφονίες χαρακτήρων”.

Εκστράτευσε (Μάρτιος 1822) με εντολή της Επαρχίας Πατρών στην Δ Στερεά Ελλάδα με 70 άνδρες υπό τον στρατηγό Κανέλλο Δεληγιάννη. Αρχικά λειτούργησε ως οδηγός του σώματος του Γενναίου Κολοκοτρώνη, ενώ στην συνέχεια μετακινήθηκε στο Μακρυνόρος και ακολούθησε τον Ανδρέα Ίσκο. Αναδείχθηκε σε έναν από τους γενναιότερους καπεταναίους της περιοχής του και έγινε γνωστός από την πολιορκία των Πατρών. Εκστράτευσε μαζί με τους Ανδρέα Ζαΐμη και Ανδρέα Λόντο στην πρώτη πολιορκία του Μεσολογγίου.

Οι χωρικοί της Επαρχίας Πατρών είχαν πάντα προβλήματα λόγω της συνεχούς παρουσίας Οθωμανών στην περιοχή τους που μετακινούνταν από και προς το φρούριο της Πάτρας. Η δυσκολία τους υπήρξε μεγάλη και αντικειμενική μετά την εισβολή του Ιμπραήμ.

Ο Ιμπραήμ Πασάς και ο Δελή Αχμέτ Πασάς προσέλκυσε τους χωρικούς των Ζουμπατοχωρίων με το προσκύνημα, εκμεταλλευόμενος την άθλια κατάστασή τους και τις καλές σχέσεις που ανέπτυξαν με τους επίσης ομιλούντες την αλβανική γλώσσα έγκλειστους στην Πάτρα μωαμεθανούς του Λάλα. Άρχισαν οι χωρικοί να έρχονται ελεύθερα σε εμπορικές και φιλικές σχέσεις με τους Τούρκους της Πάτρας, χωρίς να τους ενοχλεί κανείς κατόπιν εντολών των πασάδων.

Άρχισε δηλαδή να κινείται η οικονομία, να μπαίνει η επαρχία Πατρών σε μια κανονικότητα, έστω κι αν τότε δεν καταγράφονταν οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης.

Λεπτομέρεια η απλή προϋπόθεση της υποταγής (προσκυνήματος). Πρωταγωνιστής σ’ αυτήν την διαδικασία υπήρξε ο Νενέκος από τον οποίον “ἤγοντο κα ἐφέροντο” όλοι οι Αρβανίτες των χωριών της Πάτρας, όπως τουλάχιστον ισχυρίζεται ο Φωτάκος.

Ο Ιμπραήμ συμπάθησε πολύ τον Νενέκο, τον είχε πουλέν, γούρι και μπροστινό: του χάρισε χρήματα, άλογα, του υποσχέθηκε γαίες και ασυδοσία προς αυτόν και όλη τη γενεά του κληρονομικώς και προκάλεσε και σουλτανικό φιρμάνι με το οποίο ονομάστηκε Μπέης Νενέκος.

Ο Νενέκος οργάνωσε με άλλους λιγότερο γνωστούς προσκυνημένους οπλαρχηγούς 2.000 ενόπλους της περιοχής του που ακολουθούσαν τα στρατεύματα του Ιμπραήμ, σαν οπισθοφυλακή με αρκετές συμμετοχές σε συγκρούσεις με τους επαναστάτες.

Όπως αναφέρει ο Φωτάκος γρήγορα οι υπόλοιποι αρχικά σύντροφοι του Νενέκου στο προσκύνημα, οπλαρχηγοί Κοντογεωργακαίοι, Σταμάτης Μποτιώτης, Χαρμπίλας, Γκολφίνος Λουμπεστιάνος, Τσετσεβίτες, Κώστας Γκερμπεσιώτης, οι Αγιοβλασίτες αδελφοί Οικονομόπουλοι αποσπάστηκαν αμέσως από τους προδότες χωρίς να έλθουν σε επαφή με τους Τούρκους, αλλά τα αποτελέσματα δεν άλλαξαν πολύ, αφού τα πλήθη των χωρικών ακολουθούσαν τυφλά τον Νενέκο, που είχε ως φαίνεται και ρεύμα και πειθώ. Με σημερινούς όρους θα κατέβαινε για Δήμαρχος.

Ο Χαρμπίλας και ο Σαγιάς κατόπιν οδηγιών του Θεοδώρου Κολοκοτρώνη επιχείρησαν μάταια να χρησιμοποιήσουν την επιρροή τους προς απομάκρυνση των κατοίκων των Ζουμπατοχωρίων από τον Νενέκο και τους Τούρκους, με αποτέλεσμα να προχωρήσουν σε στρατιωτικές επιχειρήσεις.

Η σύλληψη του Ιμπραήμ που δεν έγινε

Το γεγονός που έκανε “Τούρκο” τον Κολοκοτρώνη ήταν ότι ο Νενέκος είχε τη μεγάλη ευκαιρία να αιχμαλωτίσει ή να εξοντώσει τον Ιμπραήμ και δεν το έπραξε. Ο Ιμπραήμ χρησιμοποιούσε κάθε είδους μέσο, τρομοκρατία, βαρβαρότητες και απόπειρες δολοφονίας κατά του Κολοκοτρώνη για να σβήσει την Επανάσταση. Το περιστατικό περιγράφεται από τον Φωτάκο. Ο Ιμπραήμ βρέθηκε στο έλεος του Νενέκου, όταν χάθηκε μόνος του σε δάσος, αλλά ο Νενέκος πιστός στην συμφωνία τους τον περιποιήθηκε και τον οδήγησε ασφαλή στο στρατό του.

Θα μπορούσε να τον δέσει και να τον πάει στον Γέρο πεσκέσι, ή αν πάρει το κεφάλι του σαν σουβενίρ και να το επιδεικνύει αλλά ο Αρβανίτης Νενέκος ήταν πολιτισμένος άνθρωπος και βοήθησε τον ξένο, τον πλησίον που βρέθηκε σε μια δύσκολη θέση.

Ο Νενέκος δεν άλλαξε στρατόπεδο ξανά. Παρέμεινε πιστός στους Τούρκους, ακόμη και μετά την έλευση του Κυβερνήτη στην Ελλάδα. Ο Κολοκοτρώνης έπεισε τον ξάδελφό του Σαγιά να απαλλάξει τον Νενέκο από τα βάσανα του μάταιου κόσμου.

Ο Σαγιάς στην αρχή συμφώνησε, μετά το μετάνιωσε και πήγε κατά τη Μεσσηνία, αλλά ξαναγύρισε ή κάπως έτσι.

Από τα όσα εξιστορεί το τραγούδι για το θάνατο του Νενέκου, τον οποίο θρήνησαν στα μέρη του, διαπιστώνεται πως ο Σαγιάς εξαπάτησε τον Νενέκο αφού τον προσκάλεσε δήθεν για να του βαπτίσει το παιδί, ενώ στην ενέδρα που ακολούθησε σκοτώθηκε και κάποιος Αγγελής Σκιαδάς (ενδεχομένως συνοδός του Νενέκου, παράπλευρη απώλεια θα λέγαμε σήμερα). Λέγεται όμως πως μετά τη δολοφονία του Νενέκου οι συνοδοί του σκότωσαν τον Σαγιά, αν και το όλο σκηνικό παραμένει ομιχλώδες.

Η ουσία αντικειμενικά μιλώντας είναι πως ο Νενέκος επείσθη στα 1825 με τα κατάλληλα ανταλλάγματα να πάρει μεταγραφή για την ομάδα του Ιμπραήμ, θεωρώντας πως η Επανάσταση θα έσβηνε και πως θα γινόταν ίσως μια επανάληψη της δεκαετίας μετά το Ορλωφικά, όπου Τουρκαλβανοί λεηλατούσαν επί χρόνια, συστηματικά και με αμείωτο μένος τα ελληνικά χωριά.

Στα 20-30 χρόνια που θα περνούσαν μέχρι τον επόμενο ξεσηκωμό, αυτός θα περνούσε μπέικα στην κυριολεξία. Έπαιξε κι έχασε.

Και θα χανόταν δια παντός, αν ο μετριοπαθής, μειλίχιος Υπουργός Ευάγγελος Γιαννόπουλος δεν τον έκανε ξανά φίρμα, μέσα από τη συχνότητα του θρυλικού Καναλιού-29, που κρατούσε συντροφιά στους Νεοέλληνες σε εποχές χωρίς συνδρομητικές πλατφόρμες, Netflix, Ertflix.  Μόνο Vicks είχε τότε.