Είναι κάποιες λέξεις που μας παιδεύουν συστηματικά:

Ειρωνεία ή ειρωνία;

Πάει καλύτερα στο μάτι το –ει, γιατί όμως:

Διότι ο κανόνας λέει πως γράφονται με -εια τα θηλυκά:

-που παράγονται από ρήματα σε -εύω: ειρωνεύομαι–> ειρωνεία

-που παράγονται από επίθετα σε -ης: ευγενής –> ευγένεια

-που παράγονται από επίθετα σε -είος: ανδρείος –> ανδρεία

Κάποιες λέξεις είναι σωστές όπως και αν τις γράψουμε πχ εταιρία και εταιρεία ενώ άλλες  με διαφορετική ορθογραφία παίζει να έχουν και άλλο νόημα: εφορία και εφορεία.

Δωσίλογος ή δοσίλογος;

Πολλοί μπερδεύονται ίσως γιατί έχουν στο μυαλό τους πως είναι αυτός που τους «δίνει» με δόσεις ίσως αλλά το σωστό είναι δωσίλογος από το θέμα “δως” του ρήματος δίδωμι.

Ορκομωσία ή ορκωμοσία;

Η “συνθετική έκταση”, ένας κανόνας της αρχαίας ελληνικής, εξηγεί την ορθογραφία αυτής της λέξης: όταν έχουμε μια λέξη με δύο συνθετικά που το πρώτο τελειώνει σε φωνήεν και το δεύτερο αρχίζει με φωνήεν, τότε γίνεται απαλοιφή του τελικού φωνήεντος από το πρώτο και το αρχικό φωνήεν του δεύτερου τρέπεται στο αντίστοιχο μακρό.

Άρα το σωστό είναι ορκωμοσία

Ο κανόνας ο σωστός, ο πρόστυχος έχει ασφαλώς και τις εξαιρέσεις του.

Γλυκιά ή γλυκειά;

Υπάρχουν και οι δύο ορθογραφίες: γλυκιά/γλυκεία (αρχαίο, λόγιος τύπος)  αλλά με διαφορετικό τονισμό, Δηλαδή η λέξη “γλυκειά”, με αυτήν την ορθογραφία, είναι λάθος εφόσον τονίζεται στη λήγουσα και δεν το σώζεις ακόμη κι αν γράψεις “ιάσω γλλυκειά  κόκλα”.

Γλείφω ή γλύφω;

Και τα δύο είναι απολύτως σωστά, είναι όμως δύο διαφορετικές λέξεις. Είναι ομόηχες αλλά με διαφορετική ετυμολογία και σημασία. Γλείφω το παγωτό, “λείχω” στα αρχαία (εξού και τα: γλειφιτζούρι, γλείψιμο, γλείφτης) και γλύφω την πέτρα, δηλαδή την σκαλίζω (έτσι εξηγούνται μεταξύ άλλων τα: γλύπτης, οδοντογλυφίδα).

Για να γίνει κατανοητή η διαφορά θυμηθείτε την ατάκα: «έρωτά μου τοκογλύφε, γλείφε το κορμί μου, γλείφε»

*Δες και τα άρθρα: το κτήριο ή κτίριο, βρώμικος ή βρόμικος, καταρχήν ή καταρχάς, τσιγγούνης ή τσιγκούνης